Co warto wiedzieć o szczepieniach ochronnych - Izabella Stępkowska – doktor nauk medycznych

Izabella Stępkowska jest doktorem nauk medycznych i farmaceutycznych, specjalizuje się w biochemii i biologii molekularnej nowotworów ośrodkowego układu nerwowego człowieka.

Co warto wiedzieć o szczepieniach ochronnych?

W ostatnich latach coraz więcej rodziców obawia się obowiązkowych szczepień ochronnych swoich dzieci. W mediach znajdziemy wiele świadectw rodziców, których pociechy w wyniku reakcji poszczepiennej zostały poważnie upośledzone zdrowotnie. Te niepożądane zaburzenia poszczepienne, zdaniem wielu lekarzy pediatrów, stawiają pod znakiem zapytania zasadność obowiązkowego szczepienia, a niektórzy niezależni profesorowie nauk medycznych odnoszą się wręcz z krytycyzmem lub rezerwą do narzucanych ustawowo obowiązkowych szczepień, zwłaszcza niemowląt i małych dzieci.

Idea obowiązkowych szczepień, zwłaszcza niemowląt, jest niewątpliwie poważnym i naglącym zagadnieniem medycznym, do którego podmioty decyzyjne w naszym państwie winny podejść z rozwagą i ostrożnością, nie lekceważąc faktu licznych, trwałych zaburzeń, zwłaszcza układu nerwowego, zaszczepionych dzieci. Nawet gdyby to były przypadki sporadyczne – skutkują one bardzo trudną sytuacją osobistą i społeczną najczęściej młodych małżonków i rodziców, których dzieci po aplikacji szczepionki stają się upośledzone. Takich faktów nie można lekceważyć tym bardziej, że przeprowadzane szczepienia mogą być przyczyną nie tylko ciężkich powikłań, ale nawet zgonu dziecka.

Zastanawiając się nad zasadnością obowiązku szczepień, warto postawić kilka podstawowych pytań. Czy istnieją racjonalne, naukowe argumenty, które przemawiałyby za koniecznością szczepienia noworodków i niemowląt lub usprawiedliwiały te szczepienia? Czy – przeciwnie: mądre, racjonalne podejście do zagadnienia szczepień ochronnych nie powinno wykluczać stosowania szczepionek u dzieci? Czy przypadkiem, rozpamiętując XVI/XVII wieczne epidemie ospy prawdziwej czy dżumy, nie popadliśmy w manię sporządzania statystyk liczb osób zaszczepionych, bez głębszej, prawdziwie naukowej analizy zysków i strat zdrowotnych, jak również finansowych – wynikających z obowiązku szczepień – dla narodu i państwa? Czy ograniczenia zasięgu zachorowań na choroby zakaźne nie należy wiązać z powszechnym obowiązkiem przestrzegania zasad higieny, bardzo ważną zasadą izolacji osób chorych (kwarantanną), poprawą warunków życia (z uwagi na postęp techniczny), powszechnym dostępem do czystej wody, skutecznym odprowadzaniem i dezaktywacją zanieczyszczeń? Co więcej, epidemie chorób zakaźnych istnieją i dzisiaj, jedynie przybrały one inną formę – utajoną i chroniczną – choć nie mniej niebezpieczną.

Rzeczywista nieefektywność szczepień

Jeśli szczepienia uważa się za czynnik przeciwdziałający epidemiom chorób zakaźnych, to należy zapytać: przez ile jeszcze dziesiątek lat służba medyczna będzie wszczepiać dzieciom wirusa polio, odry, różyczki czy zapalenia przyusznic? Osoby zaszczepione żywymi mikroorganizmami są przecież potencjalnym źródłem nowych zakażeń.

W świetle wiedzy dotyczącej układu immunologicznego człowieka możliwe jest, iż osoby, którym zaaplikowano szczepionki, stają się rezerwuarami patogenów. O fakcie, iż osoby zaszczepione – noworodki i niemowlęta, są potencjalnym źródłem zakażeń, gdyż wydalają żywe wirusy szczepionkowe, wspomina w kontekście instruktażu do szczepień sama propagatorka szczepień ochronnych w Polsce – prof. dr hab. Ewa Bernatowska w swej najnowszej, zachęcającej do szczepień publikacji.

Podobnie, jeśli szczepi się dzieci od dziesiątków lat przeciwko gruźlicy, to zgodnie z teorią eradykacji drobnoustrojów za sprawą szczepień – bakterie te powinny już wyginąć, a jednak tak nie jest. Według danych zamieszczonych we wspomnianej publikacji zapadalność na gruźlicę wzrosła, np. tylko w roku 2009 zachorowało na nią w naszym kraju ok. 8200 osób, w tym ok. 100 dzieci do 14 r.ż., przy czym – jak podaje pani profesor – od wielu lat odsetek zaszczepionych szczepionką BCG noworodków jest wysoki (od ok. 60 lat, rok rocznie zaszczepianych jest w Polsce ok. 93-94% noworodków). Podobnie, w krajach Europy Zachodniej gruźlica stanowi obecnie narastający problem. Zakażenie prątkiem gruźlicy uaktywnia się u ludzi w stanie załamania odporności. Bakteria ta, jako patogen wewnątrzkomórkowy, może w stanie utajenia przetrwać w organizmie człowieka nawet kilkadziesiąt lat.

Czy przypadkiem, dzięki szczepieniom, bakterie i wirusy chorobotwórcze nie przetrwają nas w naszych ciałach? Wiemy, iż postać latentna (utajona) zakażeń wirusami i drobnoustrojami [wirusy obecnie nie są zaliczane do grupy drobnoustrojów] jest jedną z głównych technik funkcjonowania rozmaitych mikroorganizmów, tudzież innych czynników chorobotwórczych.

Zmienny i wyrafinowany świat zarazków

Mając na uwadze zagadnienia związane z chorobami zakaźnymi, należy uwzględni

wielką różnorodność w świecie bakterii i wirusów, ich olbrzymi potencjał do zmienności – mutacyjność i wybitną umiejętność przystosowawczą do różnorodnych warunków. Usystematyzowanie tworów składających się jedynie z kwasu nukleinowego, czasem białek enzymatycznych i osłonki, uwzględniając wspomnianą ich skłonność do mutacji, jest narażone na dużą nietrwałość.

Zdolność wirusów do zmienności można łatwo zilustrować na przykładzie promocji nieomal co roku nowych antygenowo szczepionek wirusa grypy [wirus ten zawiera jednoniciowy kwas rybonukleinowy: ssRNA(-)].

W tym miejscu nasuwa się również wątpliwość co do słuszności kojarzenia w jednym preparacie do iniekcji kilku rodzajów aktywnych wirusów, np. wywołujących odrę, świnkę [wirusy ssRNA(-)] oraz wirusa różyczki [ssRNA(+)]. W Polsce szczepionka ta obowiązkowo aplikowana jest dzieciom w 13.-14. miesiącu życia pozapłodowego. Jeden z zagranicznych koncernów farmaceutycznych proponuje Polakom, obok opisanej obowiązkowej szczepionki, m.in. preparat zawierający dodatkowo czwarty rodzaj żywego wirusa w jednej fiolce, tj. wirusa ospy wietrznej.

Dla wyjaśnienia powyższego należy podać, iż warunkiem funkcjonowania i namnożenia się wirusa jest włączenie jego informacji genetycznej (w postaci pierwotnego DNA lub po przepisaniu z RNA) do informacji genetycznej komórek gospodarza (człowieka). Właściwość ta może skutkować nie tylko mutacjami w komórkach człowieka, które są potencjalnie kancerogenne, ale możliwością tworzenia hybryd kwasów nukleinowych wirusów, zwłaszcza jeśli wprowadza się jednocześnie kilka rodzajów wirusów w jedno miejsce.

Warto także zauważyć, iż genom wirusa ospy wietrznej (zaliczanego obecnie do grupy Herpesviridae) ma postać dwuniciowego kwasu deoksyrybonukleinowego (dsDNA). Wirus ospy prawdziwej (zaliczany obecnie do Poxviridae) także zbudowany jest z dsDNA. Jednocześnie, szczepienia prowadzone w celu uodpornienia na zakażenie wirusem ospy prawdziwej polegały na zaszczepianiu ludziom wirusa ospy krowiej (wirus dsDNA).

Co to są szczepionki?

Wytwórnie szczepionek można określić mianem reaktorów biologicznych. Przemysłowo, wyróżnia się szczepionki złożone i podjednostkowe. Szczepionki złożone najczęściej stanowią preparaty całych żywych patogenów (najczęściej odzwierzęcych) lub atenuowanych (tj. o osłabionej zjadliwości). Szczepionki te wykazują zdolność do immunizacji (czyli do wywołania reakcji odpornościowej), jednak fakt żywotności mikroorganizmów wyklucza bezpieczeństwo ich stosowania. Podając natomiast szczepionki złożone z wirusów lub bakterii nieaktywnych (martwych) uzyskuje się reakcję immunologiczną niewystarczającą dla uzyskania odporności lub tylko krótkotrwałą odporność. Podobnie, mało wydajny jest proces immunizacji po zastosowaniu szczepionek podjednostkowych. Szczepionki podjednostkowe są to zawiesiny jednego lub kilku antygenów, np. szczepionka podawana w Polsce noworodkom już w pierwszej dobie po urodzeniu zawiera HbsAg – antygen powierzchniowy HBV, czyli antygen wirusa zapalenia wątroby typu B. Antygen mogą stanowić także toksyczne substancje produkowane przez mikroorganizmy, np. toksoid tężcowy – tego typu antygeny wykorzystywane są do produkcji szczepionek nazywanych bezkomórkowymi.[1]

Fizyczne i chemiczne metody utrwalania szczepionek

Szczepionki, aby mogły funkcjonować

jako preparaty farmakologiczne, muszą być odpowiednio sporządzone, tj. spełnia

wymogi fizyko-chemiczne oraz aseptyczne określone dla preparatów przeznaczonych do iniekcji (w takiej formie najczęściej stosuje się szczepionki). Konserwacja szczepionek jest o tyle bardziej skomplikowana, iż z gruntu nie są to preparaty jałowe, a więc substancje antyseptyczne, które się do nich dodaje, pełnią jedynie funkcje stabilizujące preparat. Przy produkcji szczepionek najczęściej stosuje się organiczny związek rtęci o nazwie thiomersalum (merthiosal=merthiolate=thiomerosal), który w pH obojętnym spełnia funkcje bakteriostatyczne, równocześnie działa jako środek hamujący funkcje enzymatyczne białek. Wydaje się, iż ta ostatnia jego właściwość jest, przy produkcji szczepionek, najwyżej ceniona. Zresztą w celu uzyskania roztworu tego związku używa się rozpuszczalnika, który jest także toksyczny.

Dopuszczalne stężenia konserwantów w preparatach farmakologicznych są regulowane przez farmakopee. Natomiast, z całą pewnością związki konserwujące, a w pierwszym rzędzie związki rtęci, nie należą do bezpiecznych, zwłaszcza wobec rozwijającego się organizmu noworodka czy niemowlęcia.

Obecnie częściej preparaty szczepionek sporządza się w postaci liofilizatów (higroskopijne proszki), co ogranicza stosowanie związków stabilizujących.

Spośród fizycznych metod stosowanych przy produkcji szczepionek na uwagę zasługuje promieniowanie jonizujące. Istotne jest, iż jest to czynnik wysoce mutagenny dla wszystkich struktur biochemicznych. Formy przetrwalnikowe bakterii, a przede wszystkim wirusy są w stanie przetrwać najwyższe dawki promieniowania, najczęściej ulegając różnorodnym mutacjom, co nie pozostaje bez znaczenia.

Szczepionki nie są preparatami immunostymulującymi

Preparaty immunostymulujące to takie, które zwiększają wydolność układu immunologicznego w ramach jego naturalnego funkcjonowania. Znane są związki pochodzenia roślinnego, które wykazują własności immunostymulujące, np. pobudzają aktywność żerną fagocytów, zwiększają liczbę limfocytów T.

Prawidłową funkcję naszego układu odpornościowego warunkują w fundamentalny sposób naturalnie występujące w pożywieniu witaminy wraz z podstawowymi składnikami odżywczymi (zwłaszcza białkiem). Dzieciom w okresie życia płodowego oraz niemowlęctwa wszystkie te niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania składniki musi zapewnić matka. Natomiast wywoływanie sztucznej odporności przez wszczepianie mikroorganizmów lub ich antygenów nie służy dobrostanowi zdrowotnemu człowieka. Działanie szczepionek należałoby określić jako drażniące układ immunologiczny, zniekształcające jego przyrodzony tok rozwojowy i zmieniające jego odczynowość, tj. alergogenne.

Najczęściej aplikacja szczepionki nie chroni przed zakażeniem. Szczepionka może złagodzić przebieg zakażenia, co niekoniecznie jest korzystne dla organizmu, gdyż pełne wyzdrowienie gwarantuje z reguły tylko ostra postać schorzenia.

Gwarantem pełnego zdrowia człowieka i odporności na zakażenia nie jest liczba zaaplikowanych szczepionek, która w Polsce jest bardzo wysoka. Gwarantem odporności na zakażenia jest zdrowy, silny organizm. Tylko w zdrowym ustroju układ odpornościowy będzie funkcjonował prawidłowo i wydajnie. Zaś każde zakażenie, również to sztucznie wywołane, zwłaszcza w najważniejszym dla prawidłowego rozwoju okresie pierwszych miesięcy życia, istotnie nadwyręża i osłabia ustrój.

Odporność wrodzona i nabywana w czasie życia

Podstawowa strategia obronna naszego organizmu polega na niedopuszczeniu do wniknięcia i osiedlenia patogenów w tkankach, co gwarantowane jest przez różnorodne bariery anatomiczne i czynnościowe. Te właśnie bariery i mechanizmy, które w warunkach prawidłowych najczęściej są nie do pokonania dla mikroorganizmów chorobotwórczych, określa się mianem odporności wrodzonej (nieswoistej), na której w przeważającym zakresie niedojrzały system obronny noworodka opiera swą skuteczność.[2] Tymczasem, aby uzyskać efektywną sztuczną immunizację, z reguły wprowadza się aktywne patogeny bezpośrednio do miejsc dobrze ukrwionych, do środowiska wewnętrznego.

W naturze, większość drobnoustrojów i wirusów atakuje człowieka przez błony śluzowe układu oddechowego lub przewodu pokarmowego. Patogen, który znalazł się na nieuszkodzonej skórze lub błonach śluzowych musi pokonać barierę anatomiczną wspomaganą przez takie czynniki, jak: niskie pH skóry lub soku żołądkowego, warstwy śluzu, ruchy perystaltyczne jelit, ruchy rzęsek usuwające mikroorganizmy z powierzchni błon śluzowych i ograniczające ich czepność, złuszczanie nabłonka, wreszcie obecność flory fizjologicznej wywierającej tzw. ekologiczny efekt ochronny.

Jeśli patogen mimo wszystko przeniknie do wnętrza organizmu, układ odpornościowy stara się go nie tylko unieszkodliwić, ale przede wszystkim wydalić. Do wrodzonych mechanizmów obronnych mających na celu usunięcie mikroorganizmów chorobotwórczych z ustroju należy kichanie, katar, wymioty, odflegmianie, formowanie ropni, krost, przetok etc. Podwyższona temperatura ciała także należy do nieswoistych mechanizmów obronnych, gdyż m.in. warunkuje efektywną aktywność żerną makrofagów oraz wpływa pobudzająco na limfocyty.

Na podkreślenie zasługuje fakt, iż zapadamy na choroby zakaźne wtedy, gdy układ odpornościowy jest niewydolny, tj. osłabiony lub uszkodzony. Naszą podatność na zakażenia wydatnie warunkuje stres. Ważnym czynnikiem predysponującym do zachorowań jest niedostateczne lub niewłaściwe odżywianie.

Swoistość fizjologiczna ustroju rosnącego

Okres noworodkowy i niemowlęcy charakteryzuje się bardzo złożonymi procesami adaptacji do całkiem odmiennych warunków życia postnatalnego. Umieralność dzieci jest najwyższa w czterech pierwszych tygodniach życia pozapłodowego. Cały pierwszy rok jest do przeżycia najtrudniejszy. Tymczasem, w okresie niemowlęctwa, który także ze względów rozwojowych jest najistotniejszy, dziecko w Polsce otrzymuje – obowiązkowo, pod presją prawną wobec rodziców – domięśniowo lub podskórnie w formie 12 iniekcji pokaźny zestaw bardzo wyrafinowanych bakterii i wirusów, łącznie z toksycznymi adiuwantami.

Etapy rozwoju układu nerwowego człowieka a szczepienia ochronne

Bariery krew – płyn mózgowo-rdzeniowy oraz krew – mózg u noworodków i niemowląt nie są dojrzałe. Są one w dużym stopniu przepuszczalne dla makrocząsteczek. W ogóle, we wczesnym okresie życia przepuszczalność wszystkich barier ustrojowych jest istotnie większa niż u dorosłych. Z tym faktem ściśle wiąże się ułatwiona u niemowląt możliwość penetracji ośrodkowego układu nerwowego przez patogeny. Informacja ta jest istotna również z uwagi na, i tak silne, powinowactwo wielu wirusów do ośrodkowego układu nerwowego, np. wirusa różyczki, wirusa polio, wirusów z grupy Herpes (m.in. wirus ospy wietrznej i półpaśca, wirusy opryszczki) posiadających też wybitną skłonność do latencji (czyli utajenia i spoczynku).

Układ nerwowy u dzieci w okresie okołoporodowym nie jest dojrzały ani funkcjonalnie, ani morfologicznie. Proces mielinizacji włókien nerwowych przebiega intensywnie w ciągu pierwszych 2 lat życia pozapłodowego (wygasa w pełni dopiero ok. 15.-18. r.ż.). Największy przyrost masy mózgowia, poza okresem płodowym, zachodzi w 1. roku życia pozapłodowego (od ok. 40 g do ok. 1000 g). Zwłaszcza w ciągu pierwszych 6 miesięcy bardzo intensywnie dzielą się komórki tkanki glejowej (pełniącej m.in. funkcje odżywcze i podporowe wobec różnorodnych komórek nerwowych) oraz kształtują się połączenia międzyneuronalne. Mózg 5-letniego dziecka osiąga ok. 95% wielkości mózgu osoby dorosłej.

W pozapłodowym okresie rozwoju ośrodkowego układu nerwowego wahaniom ulegają stężenia rozlicznych substancji biochemicznych w zależności od poszczególnych struktur i rejonów mózgu (np. N-acetyloasparaginianu, choliny, kreatyny, inozytolu). Zmianom ulega uwodnienie tkanek mózgu (np. niedojrzała mielina niemowlęcia zawiera istotnie więcej wody, mniej lipidów i lipoproteidów) oraz Intensywność procesów metabolicznych wyrażona np. różnym zużyciem tlenu. Okres niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa jest bez wątpienia najistotniejszy dla rozwoju strukturalnego oraz funkcjonalnego mózgu i decydujący dla jakości i przebiegu całego życia człowieka.

Rozwój psychiczny dzieci może wykazywać wahania zależnie od cech osobniczych wrodzonych, od stanu zdrowia i od wpływu środowiska. Rozwój umysłowy dziecka możemy rozpoznać np. poprzez obserwację postępu mowy – w optymalnych warunkach dziecko pod koniec 1. roku życia winno wymawiać pojedyncze wyrazy (zasób ok. 7 słów), w trzecim półroczu nadawać słowom sens. Doświadczenia i świadectwa wielu rodziców zaszczepionych niemowląt wskazują natomiast, iż liczne przypadki opóźnienia rozwoju mowy u dzieci oraz zespoły autystyczne przypisać należy działaniu szczepionek.

Poruszając kwestię obowiązkowych szczepień niemowląt w aspekcie swoistości rozwijającego się ustroju dziecka, trzeba zwrócić uwagę także na fakt ścisłej korelacji układu odpornościowego człowieka z układem nerwowym i endokrynnym (hormonalnym). Układy te pełnią funkcje nadrzędne – scalające i kierownicze wobec wszystkich narządów organizmu człowieka.

Dojrzewanie układu immunologicznego człowieka a szczepienia ochronne

Dla jakości układu odpornościowego noworodka ważny jest stan zdrowia matki, przebieg, czas trwania i sposób zakończenia ciąży. Układ immunologiczny człowieka rozwija się do ok. 12. r.ż. - zwiększa liczbę limfocytów i masę narządów limfatycznych, stopniowo pojawiają się dojrzałe komórki kompetentne immunologicznie. Odpowiedź immunologiczną noworodków i dzieci do 2. roku życia pozapłodowego określa się mianem częściowej tolerancji immunologicznej. Limfocyty B noworodków produkują śladowe ilości immunoglobulin w stosunku do limfocytów B ludzi dorosłych. Zdolność efektywnej produkcji przeciwciał wobec antygenów pojawia się dopiero około 2 roku życia. Pełną zdolność produkcji immunoglobulin nabywają dopiero dzieci w wieku szkolnym.

Mając na uwadze te fakty, nieuzasadnione jest wstrzykiwanie noworodkom w Polsce, obowiązkowo już w pierwszej dobie po urodzeniu, antygenów wirusa zapalenia wątroby HBV, nawet gdyby sposób produkcji wykluczał obecność w tych preparatach innych – zdolnych do samopowielania w ludzkich komórkach – składników wirusa. W Wielkiej Brytanii szczepienia te stosuje się tylko wobec dorosłych z grup ryzyka, tj. narażonych pracowników służby zdrowia, poza tym wobec osób podejmujących pozamałżeńskie akty seksualne, homoseksualistów i narkomanów. W kraju tym, najprawdopodobniej dzięki ograniczeniu tych szczepień, wskaźnik nosicielstwa HBV jest niski (ok. 0,1%). W krajach stosujących szczepienia anty-HBV zgodnie z zaleceniami WHO, odsetek ten sięga 20%. Obecnie na ziemi liczbę nosicieli wirusa HBV szacuje się na 350 mln.

Drugim preparatem podawanym noworodkowi w 1. dobie po urodzeniu jest szczepionka zawierająca żywe prątki gruźlicy bydlęcej. Mycobacterium tuberculosis należy do bakterii pasożytujących głównie wewnątrzkomórkowo. W takim wypadku podstawową rolę obronną odgrywają immunologiczne mechanizmy komórkowe, które u noworodka są słabo wykształcone (dziewicze). Schemat zakażenia bakteriami wewnątrzkomórkowymi, według podręcznika do immunologii, jest następujący: 1) w pierwszym zetknięciu z bakteriami infekcja może przebiegać bezobjawowo; 2) mimo rozwoju odpowiedzi swoistej drobnoustroje często pozostają w utajeniu, nawet przez kilkadziesiąt lat; 3) nawet u osób ze sprawnym układem immunologicznym infekcja pierwotna może pozostać niezauważona przez długi czas (lata) do chwili, gdy powstaną odpowiednie warunki do reaktywacji (tj. załamanie odporności, infekcje towarzyszące); 4) przebieg zakażenia jest przewlekły”. Aplikowane noworodkom w Polsce prątki gruźlicy nie stanowią wyjątku od tego schematu.

Warto zaznaczyć, iż wśród rozlicznych przypadków i rodzajów odczynów poszczepiennych notowanych każdego roku jest kilka w postaci pełnego rozwinięcia gruźlicy u niemowląt. Gruźlica jest chorobą ciężką, źle rokującą, z reguły oporną na leczenie. W przypadku niemowląt wyleczenie gruźlicy jest raczej nieosiągalne.

Inne straty ustroju człowieka po zakażeniu

Mikroorganizmy chorobotwórcze, zwłaszcza wirusy, należą do czynników mutagennych, tj. potencjalnie rakotwórczych. Informacja genetyczna wirusa, bezpośrednio lub po przepisaniu, jest włączana w genom komórek gospodarza (człowieka) i w zależności od umiejscowienia zjawisko to może być przyczyną nieodwracalnych zmian w komórce prowadzących do rozwoju nowotworów. W badaniach nad procesami nowotworzenia, właściwości wirusów zajmują istotną uwagę naukowców.

Liczne są choroby o nieznanej etiopatogenezie, np. ziarnica złośliwa – nieuleczalna, rozrostowa choroba wywodząca się z węzłów chłonnych – podstawowych elementów strukturalnych i funkcjonalnych układu odpornościowego człowieka czy też inne choroby rozrostowe obejmujące składniki układu odpornościowego, do których zaliczyć trzeba, przede wszystkim, białaczki. Białaczki stanowią obecnie, obok nowotworów ośrodkowego układu nerwowego, najliczniejszą grupę chorób nowotworowych u dzieci (wiek: 0-15 lat). Te dwie grupy nowotworów są współcześnie częstym i bardzo poważnym problemem w lecznictwie pediatrycznym i z reguły rokują zgon dziecka. Fakty te świadczą o szczególnej subtelności oraz podatności na uszkodzenia zarówno układu odpornościowego, jak i układu nerwowego, co może być ściśle związane z zaburzeniami na etapie dojrzewania tych układów w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa.

Czy biotechnologią rządzi pieniądz?

Zadaniem służby zdrowia jest: chronić zdrowie i życie każdego człowieka, zwłaszcza u początków rozwoju, gdy zachowanie prawidłowych funkcji życiowych wymaga szczególnego nadzoru i starania. Narzucane ustawowo wszczepianie patogenów noworodkom (już w pierwszej dobie po urodzeniu) i niemowlętom, których układ odpornościowy oraz funkcje rozlicznych narządów, w tym - mózgu, nie są w pełni ukształtowane, nie posiada żadnych podstaw naukowych ani zdroworozsądkowych i winno być jak najszybciej zaniechane.

Na ogólną, zarówno wrodzoną, jak i nabytą odpowiedź na zakażenie wywiera wpływ wiele różnorodnych czynników, których mechanizm działania jest często niezbadany. Do ważnych czynników decydujących o charakterze naszego układu odpornościowego zaliczyć trzeba także predyspozycje genetyczne warunkujące nie tylko rasową, ale i osobniczą wrażliwość (tj. idiosynkrazję) na różnego typu zakażenia. Istnieją geny, które regulują stopień i charakter odpowiedzi swoistej oraz geny, również poza układem MHC, regulujące stopień i charakter odpowiedzi wrodzonej – np. korelacja między grupami krwi układu ABO a podatnością na określone infekcje. Te naukowe fakty oraz liczne przytoczone powyżej, stają w opozycji do praktyki obowiązkowych, prowadzonych masowo szczepień.

Piśmiennictwo:

Banasik M, Zeman K: Odrębności układu odpornościowego noworodka. W: Malinowskiego A, Zemana K, Wilczyńskiego J (red.): Immunologia ciąży. Seminaria z medycyny perinatalnej. t. IV (red. serii Bręborowicz G H), Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań 1999.

Bernatowskiej E, Grzesiowskiego P (red.) Szczepienia ochronne. Obowiązkowe i zalecane. Od A do Z. PZWL, Warszawa 2012.

Dziubka Z (red.): Choroby zakaźne i pasożytnicze. PZWL, Warszawa 1996.

Fikus M: Nowy wspaniały świat bioyechnologii. Szczepionki. W: Węglińskiego P (red.) Genetyka molekularna. PWN, Warszawa 2006.

Gołębia J, Jakóbisiaka M, Laska W, Stokłosa T (red.): Immunologia. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007.

Irving W, Boswell T, Ala'Aldeen D: Mikrobiologia medyczna. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2008.

Ptak W: Odporność na zakażenia. W: Mackiewicza S (red.): Immunologia. PZWL, Warszawa 1991.

Senatorskiego G (red. nauk. Wyd. polskiego): Chapel H, Haeney M, Misbah S, Snowden N: Immunologia kliniczna. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2009.

Szczepienia ochronne w Polsce – roczniki. Rzeczpospolita Polska. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Główny Inspektorat Sanitarny. Warszawa lata: 1998-2011.

Szumskiej J (red.): Zaburzenia mowy u dzieci. PZWL, Warszawa 1982.

Tarchalska-Kryńska B: Farmakologia układu immunologicznego. w: Kostowskiego W (red.): Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. PZWL, Warszawa 2001.

Woźniak-Parnowska W: Mikrobiologia farmaceutyczna. Problemy produkcji i kontroli leków. PZWL, Warszawa 1998.

Zakrzewskiego K (red.): Nowotwory mózgu wieku dziecięcego. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.

[1] Antygen jest to cząsteczka o złożonej budowie najczęściej białkowo-węglowodanowej lub lipidowo- węglowodanowej – np. fragment osłony wirusa czy otoczki bakterii, który po rozpoznaniu przez komórki układu immunologicznego działa jako sygnalizator dla reakcji odpornościowej.

[2] Pomocne dla mechanizmów obronnych noworodka są także przeciwciała, jakie uzyskał od matki w życiu płodowym oraz dostarczane, wraz z innymi substancjami immunostymulującymi, w okresie karmienia piersią.

Izabella Stępkowska – doktor nauk medycznych specjalizująca się w biochemii i biologii molekularnej nowotworów ośrodkowego układu nerwowego człowieka.

Źródło
Polonia Christiana - nr 28 wrzesień - październik 2012 ss. 24-27
http://www.epch.poloniachristiana.pl/czytaj,30
http://www.pch24.pl/co-warto-wiedziec-o-szczepieniach-ochronnych-,30896,pch.html
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=948094968599427&id=1409882589315607

Read More

Różnice między naukowcami a doktrynerami, a może oszołomami?

Oszołom wg. słownikowej definicji człowiek wierzący bezgranicznie w jakąś ideologię, ślepo jej podporządkowany...

Naukowców interesuje rzeczywistość, jaka jest. Doktrynerów interesuje rzeczywistość, jaka powinna być.
Naukowcy chcą, żeby ich poglądy pasowały do rzeczywistości. Doktrynerzy chcą, żeby rzeczywistość pasowała do ich poglądów.
Stwierdziwszy niezgodność między poglądami a dowodami naukowiec odrzuca poglądy.
Stwierdziwszy niezgodność między poglądami a dowodami doktryner odrzuca dowody.
Naukowiec uważa naukę za zawód, do której czuję on zamiłowanie. Doktryner uważa doktrynę za misję, do której czuje on posłannictwo.
Naukowiec szuka „prawdy” i martwi się trudnościami w jej znajdowaniu. Doktryner zna  „prawdę” i cieszy się jej zupełnością.
Naukowiec ma mnóstwo wątpliwości, czy jest „prawdą” to, co mówi nauka. Doktryner nie ma najmniejszych wątpliwości, że jest „prawdą” to, co mówi doktryna.
Naukowiec uważa to, co mówi nauka za bardzo nietrwałe. Doktryner uważa to, co mówi doktryna, za wieczne.
Naukowcy dążą do uwydatniania różnic między nauką a doktryną. Doktrynerzy dążą do zacierania różnic między nauką a doktryną.
Naukowiec nie chce, żeby mu przypisywano doktrynerstwo. Doktryner chce, żeby mu przypisywano naukowość.
Naukowiec unika nawet pozorów doktrynerstwa. Doktryner zabiega choćby o pozory naukowości.
Naukowiec stara się obalać poglądy istniejące w nauce. Doktryner stara się przeciwdziałać obalaniu poglądów istniejących w doktrynie.
Naukowiec uważa twórcę nowych poglądów za nowatora. Doktryner uważa twórcę odmiennych idei za wroga.
Naukowiec uważa za postęp, gdy ktoś oderwie się od poglądów obowiązujących w nauce.
Doktryner uważa za zdrajcę, gdy ktoś oderwie się od poglądów obowiązujących w doktrynie.
Naukowiec uważa, że jeżeli coś nie jest nowe, to nie jest wartościowe dla nauki, a wobec tego nie zasługuje na zainteresowanie. Doktryner uważa, że jeżeli coś jest nowe, to jest szkodliwe dla doktryny, a wobec tego zasługuje na potępienie.
Naukowcy są dumni z tego, że w nauce w ciągu tak krótkiego czasu tak wiele się zmieniło.  Doktrynerzy są dumni z tego, że w doktrynie w ciągu tak długiego czasu nic się nie zmieniło.

 Źródło: Marian Mazur, Cybernetyka i charakter, PIW, Warszawa 1976
z http://www.physicsoflife.pl/tools/fz-qbn-items.html
http://i.imgur.com/SjYn14J.jpg
http://i.imgur.com/rDx4oSS.jpg

O tym kiedy dowody naukowe stykają się z politpoprawnością, interpretacjami i ludzkimi błędami

Melinda Wenner Moyer: "Kiedy próbowałam zgłosić kontrowersyjne aspekty skuteczności szczepionek lub bezpieczeństwa, naukowcy często nie chcieli rozmawiać. [..] naukowcy są tak przerażeni publicznym wahaniem, że cenzurują się, ukrywając niepożądane odkrycia, a może nawet unikając podejmowania badań, które mogłyby wykazać niepożądane efekty. Ci, którzy łamią te niepisane zasady, są krytykowani. [..]

https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/2107450489302432/

Nieznajomość matematyki - o ryzyku względnym
http://szczepienie.blogspot.com/2016/01/ryzyko-wzgledna-matematyka-statystyka.html

O badaniach naukowych
http://szczepienie.blogspot.com/p/koncerny-ukrywaja-badania-niewygodne.html i może też tu
Krytyka medycyny opartej na faktach (EBM)
http://szczepienie.blogspot.com/p/medycyna-ebm-krytyka-bez-gloryfikacji.html

EBM czyli o dużych, wieloośrodkowych, randomizowanych badaniach opartych na podwójnej ślepej próbie, najbardziej wiarygodnych, z utajnioną randomizacją...
http://szczepienie.blogspot.com/p/ebm-randomizowane-wieloosrodkowe-slepej.html

Read More

Tężec - sens szczepień, statystyki, procedury, leczenie, zapobieganie. Stosowanie antytoksyny, surowicy wobec toksyny wydzielanej przez Clostridium tetani. Statystyki dotyczące tężca

Tężec - łac. Tetanus jest chorobą zakaźną (wywoływana przez czynnik zakaźny), ale nie zaraźliwą, ponieważ jej przyczyną są egzotoksyny (o charakterze neurotoksyn) wytwarzane przez laseczki tężca (Clostridium tetani). Wydzielana w ranie neurotoksyna jest jednym z najsilniejszych jadów biologicznych.
https://en.wikipedia.org/wiki/Tetanus https://pl.wikipedia.org/wiki/T%C4%99%C5%BCec

Podstawowe informacje

Nie ma szczepionki przeciwko bakteriom tężca Clostridium tetani. Są tylko przeciwko toksynie jaką mogą wytwarzać w odpowiednich warunkach powodując chorobę jaką jest tężec.

Występowanie

Zakłada się, że laseczki tężca są wszechobecne. Występują powszechnie, w glebie, kurzu, wodzie oraz w przewodzie pokarmowym zwierząt (niektóre badania i bardzo stare badania wskazywały, że znajdują się w ok. 85-90% próbek gleby pobieranych w Polsce [potrzebne źródło]).
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83 https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-wiedza-podstawowa

To powszechne występowanie nie przekłada się jednoznacznie na zapadalność. Tężec to choroba rzadka i niemal wyłącznie w Polsce dotyczy skrajnego zaniedbania u osób starszych.

Poniżej cytat z badania "Występowanie Clostridium tetani w środowisku hodowlanym koni" Paweł Różański1 , Dorota Różańska2 , Henryk Krukowski1 1 Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Katedra Higieny Zwierząt i Środowiska 2

"Badania przeprowadzono w 2 ośrodkach hodowli koni i 1 prywatnym ośrodku jeździeckim. Materiał badawczy stanowiło po 8 próbek: siana i owsa, kurzu stajennego, kału, ściółki i gleby. W każdym z ośrodków pobrano próby wg tego samego schematu. [..]. Wyniki. Kolonie bakteryjne charakteryzujące się cechami typowymi dla Clostridium tetani wyizolowano z prób: kału, ściółki, kurzu i paszy. Bakterii takich nie wyhodowano z wierzchnich warstw gleby okresowo lub stale znajdujących się pod wpływem działania promieni słonecznych. W oparciu o uzyskane wyniki badań stwierdzono, że materiał biologiczny środowiska hodowlanego koni

http://monz.pl/fulltxt.php?ICID=970944

Podstawy mikrobiologii lekarskiej podręcznik dla studentów pod redakcją prof.dr hab.med.Leona Jabłońskiego w-wa 1986

Zakłada się więc, że tężec występuję tam gdzie są / mogły być konie lub ich nawóz ponieważ zarodniki tężca w dogodnych warunkach w glebie mogą przetrwać nawet kilkadziesiąt lat. Nie są jednak wieczne dlatego zagrożenie staje się coraz mniejsze, zwłaszcza w rejonach w których konie zniknęły wiele dekad temu.

Warto zaznaczyć, że bakteria jest wrażliwa na tlen (ginie szybko w obecności tlenu, ale w ranach wąskich, głębokich czy brudnych o warunki beztlenowe nietrudno) ale jej formy przetrwalnikowe (wyżej wspomniane zarodniki) już nie, są wyjątkowo odporne na niekorzystne warunki środowiska Potrafią też przetrwać spotkanie z wieloma środkami odkażającymi (więcej niżej)
Tężec to nie jedyna powszechna bakteria, która może znaleźć się w ziemi czy brudzie - podobnie jest z Clostridium botulinum (opis tutaj http://szczepienie.blogspot.com/2016/04/tezec-tetanus-antytoksyna-anatoksyna.html#botulizm - wrota zakażenia to droga pokarmowa, źle zapasteryzowane słoiczki [eko- za mało cukru/soli/azotanów, bez gotowania, lub pojedynczo pasteryzowane] czy inne zwykle domowe popularne konserwy mięsno-warzywne). Podobnie Clostridium perfringens, zwana potocznie gangreną (zgorzel gazowa) również jest popularna i jest beztlenowcem. W ranach zanieczyszczonych, źle odkażonych może się rozwinąć także paciorkowiec ropny Streptococcus pyogenes (względnie beztlenowiec) dający niezbyt przyjemnie powikłania. Na szczęście bakteria jest niezwykle wrażliwa na standardowe środki dezynfekcyjne, nawet w niskich stężeniach.

"Główne źródło zakażenia stanowi ziemia zanieczyszczona kałem zwierząt i ludzi. Zarodniki tężca są bardzo odporne na temperaturę i środki dezynfekujące, mogą przetrwać w glebie, czy brudzie przez wiele lat. Aby doszło do rozwoju choroby, przetrwalniki muszą dostać się do rany wraz z kurzem, ziemią, czy też zostać przeniesione na zabrudzonych narzędziach lekarskich. Może dojść także do zakażenia endogennego, w wyniku przedostania się bakterii z jelita grubego do rany tej samej osoby."
https://www.medme.pl/artykuly/tezec,37890.html

W Polsce użytki rolne stanowią ok. 61%, w tym ok. 45% to grunty rolne i niecałe 6% to pastwiska (reszta to sady i łąki). Wg. informacji na gios.gov.pl, w Polsce monitorowane, czyli badane są głównie gleby orne, czyli również nawożone nawozami (od chemicznych po naturalne), stąd fakt, że akurat w 80 - 90% próbkach tej gleby będzie można znaleźć laseczki tężca.

Na stronie stat.gov.pl znajdują sie dane dotyczące użytkowania gruntów i powierzchni zasiewów, które również ukazują ilość gospodarstw rolnych w poszczególnych województwach.
Wg. biuletynów PZH tężec zdarza się najczęściej  i zdarzają się niemal regularnie co rok w województwach, w których jest najwięcej gospodarstw rolnych. Są to województwa: małopolskie, mazowieckie (co roku), podkarpackie, nieco rzadziej w wielkopolskim, łódzkim czy śląskim. Bardzo rzadko, w opolskiem, jeszcze rzadziej w warmińsko-mazurskim, gdzie gospodarstw rolnych jest najmniej.

CEL BADANIA:
Celem opracowania jest przedstawienie danych z nadzoru epidemiologicznego tężca w 
2013 r.
MATERIAŁ I METODY:
Źródłem danych są pojedyncze opisy przypadków tężca wysłane do Wydziału Epidemiologii
NIMH-NIH i dane biuletynu Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2013 roku.
WYNIKI:
W 2013 roku liczba zarejestrowanych przypadków tężca wynosił 14. Cztery przypadki 
zachorowań wystąpiły u mężczyzn i 10 u kobiet. Wśród przypadków było ponad 13 osób w 
wieku 69 lat, a wśród nich 7 osób zmarło.
PODSUMOWANIE I WNIOSKI:
Nasilenie tężca, mimo małej ilości rocznych przypadków prowadzi do wielu zgonów rocznie, 
zwłaszcza w starszych grupach wiekowych.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26233084

CEL BADANIA:
Ocena sytuacji epidemiologicznej tężca w Polsce w 2011 roku.
MATERIAŁY I METODY:
Użyliśmy danych opublikowanych w rocznym biuletynie Choroby zakaźne i zatrucia w 
Polsce w 2011 roku oraz Szczepienia w 2011 roku (NiMH-NIH-Zakładu Epidemiologii, GIS -Wydział Zapobiegania i Kontroli Chorób Zakaźnych u ludzi - Warszawa 2012) a 
poszczególne raporty przekazane do Departamentu Epidemiologii NIMH-NIH: w 2011 roku
odnotowano 14 przypadków tężca (częstość występowania - 0,036 / 100 000), dwa mniej niż 
w roku 2010. Pacjenci byli w wieku 50 lat lub więcej. Wśród nich 4 osoby zostały
zaszczepione. W pozostałych 10 przypadkach brak było danych dotyczących szczepień. 5 
pacjentów zmarło (35,7%).
WNIOSKI:
Zapadalność na tężec w Polsce występuje głównie u osób w wieku powyżej 50 lat.
Szczepienie należy promować wśród osób starszych w zalecanych odstępach co 10 lat.
Epidemiologiczna ocena częstości występowania tężca w Polsce w 2010 roku na podstawie 
analizy danych zbiorczych przekazanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną i 
opublikowanej w rocznym biuletynie: Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2010 roku, 
opracowany przez MP Czarkowski, E Cielebak, B Kondej E Staszewska, Warszawa w 2011 
roku oraz w oparciu o roczny newsletter: Szczepienia w Polsce w 2010 roku, opracowany 
przez MP Czarkowski, E, B Kondej Cielebak, E Staszewskiej, Warszawa 2011. 
Dokładniejszą charakterystykę choroby oparto na poszczególnych raportach wysyłanych do 
Zakładu Epidemiologii NIZP-NIH. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24040727

W ostatnim dziesięcioleciu zachorowalność na tężec pozostawał poniżej 0,08 / 100 000  mieszkańców. Średnia roczna zachorowalność była niższa niż w poprzedniej dekadzie, ale w  ciągu ostatnich dziesięciu lat do rocznej zmienności trudno jest przypisać wyraźną tendencję  występowania. W 2010 roku odnotowano 16 przypadków, w tym, które miały miejsce w  roku 2009. Wszystkie przypadki odnotowano jako prawdopodobna diagnoza na podstawie  objawów klinicznych i informacji na temat urazów. Ogólna zapadalność wynosiła 0,042 / 100 000, która była mała i nie różni się znacząco od częstości w 2009 roku (0,05 / 100 000). 
Wszystkie przypadki, w 2010 roku dotyczyły osób powyżej 59 lat, wiek ten jest silnym wyrazem trendu obserwowanego od lat, że choroba występuje w starszych grupach wiekowych, gdzie poziom szczepień przeciwko tężcowi jest szczególnie niski. Wśród osób zakażonych było trzech mężczyzn i 13 kobiet. Cztery przypadki zakończyły się śmiercią. Trzy z nich stanowiły kobiety, a wśród nich śmiertelność wyniosła 23,1%, jeden zgon nastąpił wśród mężczyzn, ogólna śmiertelność 33,3%. Trzy zgony miały miejsce z sześciu przypadków u osób powyżej 79 roku życia, śmiertelność 50%. Okres inkubacji choroby w 3 przypadkach wynosił mniej niż 7 dni, w 4 przypadkach 8-14 dni, w 4 przypadkach 15-21 dni, w 2 przypadkach 22 dni i więcej. Portale wejścia zakażenia w 7 przypadkach stanowiły ranylub uszkodzenia tkanek, w 6 przypadkach rany kłute, w jednym rany kąsane, a w dwóch przypadkach, wrota zakażenia pozostawały nieznane. W 3 przypadkach ludzie byli zaszczepieni a w 13 przypadkach nie zostały podane informacje na temat szczepień. Nie zgłoszono żadnego przypadku, że zachorowanie nie wystąpiło u osoby z udokumentowanym szczepieniem. Wysoki stopień szczepienia dzieci i młodzieży przeciwko tężcowi sprawia, że tężec, w tych grupach wiekowych jest prawie całkowicie wyeliminowany, a nieliczne przypadki wystąpiły u osób w starszych grupach wiekowych. Ale nie jest to choroba, która może być wyeliminowana z otoczenia i ryzyko zakażenia w razie braku szczepień będzie istniało w razie uszkodzenia lub rozerwania skóry i zanieczyszczenia rany. Dlatego ważne jest, aby utrzymać obecny poziom dzieci i młodzieży zaszczepionych przeciwko tężcowi i zwracać uwagę na szczepienie po urazach. Jest to szczególnie prawdziwe w odniesieniu do populacji osób starszych. 
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23101219

Andrzej Zieliński, Jolanta Rudowska
TETANUS IN POLAND IN 2014*
TĘŻEC W POLSCE W 2014 ROKU*
National Institute of Public Health - National Institute of Hygiene
Department of Epidemiology
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny
Zakład Epidemiologii
Corocznie liczba zgłoszonych zachorowań na tężec wynosi kilkadziesiąt przypadków przy dość znacznym
rozrzucie losowym. Niemal wszystkie zachorowania dotyczą osób nieszczepionych. Kilka z nich, szczególnie
u osób po 60 roku życia kończy się śmiercią.
CEL PRACY. Celem opracowania jest przedstawienie danych nadzoru epidemiologicznego nad tężcem w 2014 r.
MATERIAŁ I METODY. Materiał opracowania stanowią formularze indywidualnych zgłoszeń zachorowań
na tężec nadsyłane do Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH oraz dane biuletynu „Choroby zakaźne i zatrucia
w Polsce w 2014 r.
WYNIKI.W 2014 r. zarejestrowano 13 zachorowań na tężec. Zachorowało sześciu mężczyzn i siedem kobiet.
Wśród osób, które zachorowały, 9 było powyżej 59 roku życia. Zmarły 4 osoby, kobiety po 69 roku życia.
PODSUMOWANIE I WNIOSKI.Tężec jest chorobą zakaźną nabywaną w środowisku i powiązaną z zanieczyszczeniem ran. Zakażeniom i zgonom można zapobiegać przez szczepienia. Szczególnie zagrożenie dla życia
i zdrowia niesie zachorowanie po 60 roku życia.
http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/tetanus-in-poland-in-2014-tezec-w-polsce-w-2014-roku?lang=pl

Wnioski z USA

"Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) opublikowało raport w swoim cotygodniowym biuletynie Morbidity and Mortality Weekly Report z dnia 1 kwietnia 2011 roku. Raport nosi tytuł „Nadzór nad tężcem --- Stany Zjednoczone, 2001—2008.”

https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6012a1.htm

Raport stwierdza, że w latach 2001-2008 odnotowano 233 przypadki tężca w Stanach Zjednoczonych, co daje średnio 33 przypadki rocznie, czyli około 1 przypadek na 10 milionów ludzi.

W przypadku 233 przypadków, które miały miejsce w ciągu tych 7 lat, status szczepienia był znany dla 92 osób. Spośród tych 92 osób, 55 (59,3%) było wcześniej zaszczepionych.

Spośród 55 osób, które były wcześniej zaszczepione:

26 otrzymało jedną dawkę

5 otrzymało trzy dawki

24 otrzymało cztery lub więcej dawek

Ponadto, znano historię medyczną dla 195 przypadków. Z tych 195 osób:

30 zgłosiło, że ma cukrzycę

27 było użytkownikami narkotyków dożylnych

W związku z tym, spośród 195 przypadków, 57 (29%) dotyczyło osób z poważnymi istniejącymi problemami zdrowotnymi i czynnikami ryzyka. 

Ważnym wnioskiem z tego jest to, że w przypadku 138 (71%) pozostałych „zdrowych lub zdrowszych” osób, które nie miały tych dwóch poważnych czynników ryzyka zdrowotnego, ogólna roczna liczba przypadków tężca spada z 33 rocznie do nieco ponad 23 (23,4%) przypadków w USA. Zatem częstość występowania tężca u osób bez cukrzycy lub nieużywających narkotyków dożylnych wynosi około 1 na 14 milionów. 

Biorąc pod uwagę, że istnieje wiele innych schorzeń predysponujących ludzi do infekcji, można stwierdzić, że wskaźnik tężca u naprawdę zdrowych ludzi jest znacznie mniejszy niż 1 na 14 milionów. 

Ogólny wskaźnik śmiertelności wynosi 13,2%. Jednak w tej wartości zawarty jest wskaźnik śmiertelności na poziomie 31,3% dla osób w wieku 65 lat i starszych. Zatem wskaźnik śmiertelności dla osób poniżej 65 lat musi być znacznie niższy niż 13,2%.

„W latach 2001–2008 średnia roczna częstość występowania tężca w Stanach Zjednoczonych wynosiła 0,10 przypadków ogólnie na 1 milion mieszkańców oraz 0,23 przypadków wśród osób w wieku ≥65 lat; wskaźnik śmiertelności wynosił 13,2% ogólnie, ale 31,3% wśród osób w wieku ≥65 lat.”

W artykule stwierdzono, że jednym z powodów gwałtownego spadku liczby przypadków tężca w USA jest lepsza opieka nad ranami.

1 na kilkanaście milionów to może wydaje się dużo, bo w końcu szansa istnieje, z tego też powodu tak wielu gra w totka (Szansa trafienia szóstki (kumulacji) wynosi 1/13.983.816 i z matematycznego punktu widzenia nie ma żadnego ekonomicznego sensu w kupowaniu kuponów).  Jednak ludzie grają w totka, za to pewnie, mało kto w najbliższym otoczeniu ma osoby co miały bliski kontakt z piorunem - szansa uderzenia pioruna wynosi około 1 na 700 000. Lekko licząc: jesteś 20 razy bardziej narażony na uderzenie pioruna w dowolnym roku niż na zarażenie się tężcem przynajmniej w USA.

Wbrew pozorom mimo powszechności bakterii daleka jest droga do rozwinięcia się choroby jaką jest tężec.
https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-wiedza-podstawowa/

Statystyki w Polsce

"Wśród chorych dominują dorośli, w wieku ponad 60 lat, u których po zranieniu nie zastosowano właściwej profilaktyki tężcowej. U nich też tężec przebiega wyjątkowo ciężko, często prowadząc do zgonu.

W Polsce w latach 1991-2006 rejestrowano średnio 42 zachorowania na tężec u dorosłych. W 2007 r. zachorowało 19 osób, zmarło 9 chorych.. W  latach 2008-2012 zachorowało odpowiednio 14, 19, 16, 14 i 19 osób." Dr hab. n. med. Leszek Szenborn
Katedra i Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych, Akademia Medyczna we Wrocławiu
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=259&to=

Na tężca w ostatnich latach w Polsce zapada 14-16 osób rocznie.

Ostatnie zachorowanie wśród dzieci w Polsce miało miejsce w 1996 r. (szczepiony 14-latek, zakażenie w wyniku otarć naskórka, brak profilaktyki po zranieniu).

http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/tezec-w-1996-roku

Dane z roku 2013:
- zachorowało 14 osób (10 kobiet i 4 mężczyzn)
- wiek powyżej 60 lat
- zgony: 4 mężczyzn w wieku 70-79 lat, 3 kobiety w wieku 80 i więcej lat
- śmiertelność: 50% (tak wysoka ze względu na zaawansowany wiek chorych)
- wrota zakażenia: rana kłuta - 4, otarcie - 3, rana cięta - 2, rana tłuczona 2, rana związana z owrzodzeniem - 1, rana związana z martwicą - 1, brak danych - 1
- profilaktyka: brak danych o stanie zaszczepienia - 10 osób, anatoksyna - 5 osób, brak profilaktyki - 9 osób
http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/tezec-w-polsce-w-2013-roku

Dane z lat 2000 - 2010
- zachorowały 53 osoby (38 kobiet, 15 mężczyzn)
- średnia wieku - 76 lat
- śmiertelność: 36% (średnio 20–30%)
- wieś - 42 osoby, miasto - 11 osób
- wrota zakażenia: rana kończyn - 32, owrzodzenie - 4, obecność ciała obcego, drzazgi w ranie - 4, rana spowodowana przez zwierzę hodowlane - 3
- pomoc lekarską otrzymało - 6 osób
- profilaktyka p/tężcowa przed wystąpieniem objawów - 0
http://czasopisma.viamedica.pl/gp/article/view/19598/24846

Te 53 osoby, które zachorowały były hospitalizowane, aż 64% z nich wymagało wentylacji mechanicznej (i tutaj śmiertelność była wyższa, 52%). 6 osób wcześniej zgłosiło się do lekarza z raną (jeszcze przed objawami tężca), ale nikt z nich nie otrzymał profilaktyki swoistej.... pytanie na czym ta pomoc polegała (opatrzenie rany? podanie antybiotyku?). Reszta pacjentów z raną w ogóle nie zgłosiło się do lekarza (zbagatelizowali problem, część ran była drobna).
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=259&to= …

W Polsce w latach 1991-2006 rejestrowano średnio 42 zachorowania na tężec u dorosłych.
W 2007 r. zachorowało 19 osób, zmarło 9 chorych..
W  latach 2008-2012 zachorowało odpowiednio 14, 19, 16, 14 i 19 osób.
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=259&to=


Dane historyczne - z okresu przed wprowadzeniem szczepień

Statystyki tężca w Polsce http://i.imgur.com/mTyRinb.jpg - wykres zapadalności

„W wielu krajach przemysłowych spadek umieralności niemowląt rozpoczął się na długo przed wprowadzeniem do użycia szczepień ochronnych w miarę poprawy ogólnego poziomu higieny porodu i opieki nad noworodkiem. W Danii poprawa higieny spowodowała 45% redukcję zapadalności na tężec noworodków w latach 1920 – 1940.”

Źródło: Choroby zakaźne w Polsce i ich zwalczanie w latach 1919-1962, pod red. J. Kostrzewskiego
https://faktyoszczepieniach.wordpress.com/tezec-w-polsce-dane-epidemiologiczne/

Porównanie danych epidemiologicznych sprzed wprowadzenia szczepień (1961) mówią o ponad 200 zgonach rocznie z powodu tężca. Po wprowadzeniu szczepień liczba ZGŁOSZONYCH zachorowań spadała sukcesywnie do kilkunastu rocznie.

Przed rozpoczęciem szczepień przeciwko tężcowych w Polsce zapadalność to ok 1,5 przypadków tężca na 100.000 ludności  i głównie dotyczyła noworodków, pomijając zachorowania wśród noworodków średnia zapadalność wynosiła 1 na 100.000 mieszkańców rocznie, warto to porównać do obecnych statystyk np.

• ryzyka wystąpienia posocznicy gronkowcowej ponad 2 przypadki na 100.000 ludności (w przypadku MRSA bywa śmiertelna, w USA to częstsza przyczyna zgonów niż HIV czy gruźlica)
• ryzyka wystąpienia meningokowego zapalenia opon mózgowych/mózgu z częstością 0,6 przypadku na 100.000 ludności,
• ryzyka wystąpienia posocznicy meningokowej 0,7 przypadku na 100.000,

https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-w-polsce-dane-epidemiologiczne/

Tylko wśród dzieci:
Od 1 do 15 r.ż w przypadku tężca to zapadalność przed okresem szczepień to ok 0,4 na 100tys
Zgony po polio z komplikacjami u dziedi do 15 r. ż  - 1 na 100tys
Zabite na polskich drogach dzieci do 15 r.ż. 6,7 na 100tys (2002 rok) - 1,7 na 100tys (2011 rok)

Czy polscy rodzice „reagują paraliżem” na informacje o wysokich liczbach zgonów i rannych dzieci na polskich drogach i rezygnują z wożenia dziecka znacznie bezpieczniejszą komunikacją publiczną? Raczej nie.
https://szczepieniapolio.wordpress.com/epidemiologia-polio-z-porazeniami-i-epidemia-innych-neuroinfekcji-w-polowie-xx-wieku-w-polsce/


Obecnie:

W 2007 r. zachorowało 19 osób, zmarło 9 chorych..
https://szczepieniatezec.files.wordpress.com/2012/01/tezec-w-polsce-od-1947-do-1999-roku.jpg

W Polsce w latach 1991-2006 rejestrowano średnio 42 zachorowania na tężec u dorosłych. W 2007 r. zachorowało 19 osób, zmarło 9 chorych.. W  latach 2008-2012 zachorowało odpowiednio 14, 19, 16, 14 i 19 osób.
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=259&to=

Szczególnie złe rokowania dotyczą noworodków oraz osób z infekcją o krótkim okresie wylęgania. Tężec połogowy, występujący po porodzie w niewłaściwych warunkach lub po poronieniu przebiega skrajnie ciężko, a śmiertelność dotyka 90% chorych. Ostatni przypadek tężca noworodków zanotowano w Polsce w 1983 roku. Natomiast od 1999 r. nie miał miejsca żaden zgon na tę chorobę.
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=259&to=
https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-w-polsce-dane-epidemiologiczne/
http://pssekrakow.wsse.krakow.pl/index.php/dzialania/nadzor-sanitarny/89-epidemiologia/518-profilaktyka-zakazen-laseczkami-tezca-a-narazenie-na-zachorowanie

"W latach 1991-2006 rejestrowano w Polsce niewiele, bo średnio 42 zachorowania u dorosłych. Należy jednak pamiętać, że około 50% przypadków tężca kończy się śmiercią. Szczególnie złe rokowania dotyczą noworodków oraz osób z infekcją o krótkim okresie wylęgania. Tężec połogowy, występujący po porodzie w niewłaściwych warunkach lub po poronieniu przebiega skrajnie ciężko, a śmiertelność dotyka 90% chorych. Ostatni przypadek tężca noworodków zanotowano w Polsce w 1983 roku. Natomiast od 1999 r. nie miał miejsca żaden zgon na tę chorobę"
http://www.wydzialszczepien.pl/27-w-tezec.html

Szacuje się, że co roku w Polsce na chorobę zapada około 20 osób, a od 1999 roku nie zarejestrowano żadnego zgonu na tę chorobę. Obecnie w Polsce nie stwierdza się zachorowań na tężec wśród noworodków, a ostatni przypadek tężca noworodka zanotowano w 1983 roku.
https://www.medme.pl/artykuly/tezec,37890.html

Ostatni przypadek tężca noworodków w Polsce zanotowano w 1983 roku.
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=259&to=
https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-w-polsce-dane-epidemiologiczne/

Tężec u noworodków jest rezultatem nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny podczas porodu, na przykład: przecinanie pępowiny niesterylnymi narzędziami, przyjmowanie porodu brudnymi rękami. http://zdrowie.wieszjak.polki.pl/encyklopedia-zdrowia/297470,Tezec-noworodkow.html



Przypadki tężca u dzieci jakie udało się odnotować w ostatnich latach z całego świata

Niemcy
"Obecnie w Niemczech jest ponad 100 000 dzieci i młodzieży nieszczepionych na tezca." Od kilkudziesięciu lat nie odnotowano żadnego zgonu. "Rocznie notuje sie 0-4 przypadki tezca w tej grupie wiekowej"" z  https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/822914214422739/?comment_id=822967507750743&offset=0&total_comments=10&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R3%22%7D

W Polsce tężec u dzieci nie występuje, jednak pojawiają się pojedyncze przypadki w innych krajach (rozwiniętych, pomijam tutaj kraje rozwijające się).

Pierwszy przypadek tężca u dziecka we Włoszech od 30 lat
10-letni chłopiec, nieszczepiony, uraz po upadku z roweru i rozcięciu głowy. Rodzice chłopca odmówili leczenia przeciwtężcowego. U chłopca wystąpiły typowe objawy tężca obejmujące skurcze mięśni i porażenie nerwów czaszkowych, jego stan ulega poprawie, nie ma zagrożenia życia.

http://www.ansa.it/english/news/general_news/2017/06/28/first-tetanus-case-in-30-years_afb31c37-713f-4623-90bf-384dad9fd460.html

Irlandia
11-letni chłopiec, nieszczepiony, zranił się w stopę kolcem biegając na boso, do lekarza ogólnego trafił po 12 dniach od zranienia z bólem szczęki. W ciągu następnych 2 dni pojawił się ucisk w klatce piersiowej, chłopiec nie był już w stanie otworzyć ust w pełni. Lekarz początkowo podał antybiotyk podejrzewając infekcję zęba/jamy ustnej. Ze względu na nasilenie objawów chłopiec został skierowany na oddział ratunkowy, gdzie potwierdzono tężca (szczękościsk spowodowany skurczem mięśni, spastyczność kończyn, wzmożone odruchy ścięgniste, w miejscu zranienia niewielki strup, minimalna tkliwość). Rana została oczyszczona, pobrano wymaz w celu wykrycia bakterii beztlenowych, podano immunoglobulinę domięśniowo (5000 j.m.), antybiotyki (kuracja 10-dniowa), rozpoczęto cykl szczepień, żywienie sondą ze względu na obrzęk języka i bolesne skurcze mięśni. Chłopiec spędził 17 dni w szpitalu, w tym 9 dni na oddziale intensywnej terapii.
http://archive.imj.ie/ViewArticleDetails.aspx?ArticleID=11730
http://www.imj.ie//ViewArticleDetails.aspx?ArticleID=11730
(Brandon L., Nurdin NF., Byrne M., Moylett E. Clinical Tetanus in an 11-year old boy. Ir Med J. 2013;106(10):313-4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24579413 ).


Kanada
6-letni chłopiec, nieszczepiony, objawy choroby pojawiły się po 10 dniach od zranienia gwoździem w stopę. Chłopiec leczony na oddziale intensywnej terapii, później na oddziale pediatrycznym.
http://www.lfpress.com/2015/05/29/boy-6-fighting-tetanus
http://www.torontosun.com/2015/05/29/child-gravely-ill-with-rare-case-of-tetanus
https://www.publichealthgreybruce.on.ca/About-Us/News-Releases/ArticleID/63/First-Tetanus-Case-in-Grey-Bruce

Nowa Zelandia
7-letni chłopiec, nieszczepiony, zraniony w stopę ("Nie sądziliśmy, że to coś poważnego, to było tylko drobne skaleczenie, jednak kilka dni później pojawiły się takie objawy jak przy porażenia części twarzy"). Po kolejnych kilku dniach, w nocy, pojawiły się skurcze mięśni twarzy, chłopiec skarżył się na ból. Po 24 godzinach w szpitalu zdiagnozowano tężec (szczękościsk, skurcze mięśni, wygięcie całego ciała) i przeniesiono chłopca na oddział intensywnej terapii, gdzie wprowadzono go w śpiączkę farmakologiczną, zaintubowano, podano leki obniżające napięcie mięśniowe i przeciwbólowe. Po 26 dniach chłopiec opuścił szpital, przez rok był rehabilitowany.
"It was hideous. He was spasming every three minutes. He was biting his tongue and bleeding. His arms were spasming and he was arching his back and his whole face and jaw was completely locked."
http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&objectid=10855638
http://www.abc.net.au/local/stories/2013/06/06/3776327.htm

Informacja ze strony dr Rabe: holenderskie badanie wykazało ryzyko dla nieszczepionych w krajach zachodnich -1:300.000/rok, w przeliczeniu na rane -1:500.000 bis 1:2.000.000 (de Melker 2004).
http://www.impf-info.de/die-impfungen/wundstarrkrampf/100-wundstarrkrampf-die-erkrankung.html

Warto podkreślić, że przypadki jak poniższe to nie rzadkość:
Berlin: "Rozpoznanie tężca należy brać pod uwagę nawet u dzieci, u których wykonano pełny cykl szczepień. Ostateczne rozpoznanie bywa niekiedy trudne. Lekarze z Kliniki w Berlinie opisali nietypowy przypadek tężca u 14-letniego chłopca, który przeszedł w dzieciństwie pełny cykl szczepień przeciwko tężcowi. Początkowo objawami było osłabienie napięcia mięśniowego, co sugerowało botulizm, który jednak wykluczono. Następnie rozwinęły się objawy spastyczne typowe dla tężca, który potwierdzono próbą biologiczną na myszach. Po wdrożeniu odpowiedniego leczenia chłopiec wyzdrowiał. Autorzy podkreślają, że rozpoznanie tężca należy brać pod uwagę nawet u dzieci, u których wykonano pełny cykl szczepień."
http://www.forumpediatryczne.pl/wiadomosc/pelny-cykl-szczepien-nie-wyklucza-zachorowania-na-tezec/5822.html

USA
https://www.gofundme.com/remywalkerstead?ssid=775525861&pos=1

Australia

W grudniu 2012 roku zdarzył się i jak do tej pory chyba jedyny taki przypadek szeroko komentowany na całym świecie dziecka, które zachorowało na tężec. Chłopiec Alijah Williams nie był zaszczepiony przeciwko tężcowi i zachorował od małej rany na stopie w wieku siedmiu lat - Rodzice Auckland Ian i Linda Williams (z wykształcenia położna) zgłosili się do szpitala dopiero gdy dziecko dostało udaru mózgu, pojawiły się objawy tężce - zaciskanie szczęk, wypinanie ciała w łuk, lekarze wprowadzili go w śpiączkę, po trzech tygodniach intensywnej opieki chłopiec wyzdrowiał. Na całe życie pozostaną mu blizny po tracheotomii. Jego historia stała się symbolem i dla wielu rodziców głównym powodem dla którego warto szczepić.

http://www.abc.net.au/local/stories/2013/06/06/3776327.htm

http://www.independent.ie/irish-news/boy-is-first-recorded-case-of-child-tetanus-29847463.html

Australia
7-letnia dziewczynka, nieszczepiona, zraniła się w stopę w czasie zabawy w ogrodzie, po wystąpieniu typowych objawów (skurcz mięśni, szczękościsk) i pogorszeniu stanu zdrowia przeniesiono ją do bardziej specjalistycznego szpitala. Doniesienie jest bardzo enigmatyczne, rodzice nie chcą się wypowiadać.
http://outbreaknewstoday.com/australian-girl-contracts-tetanus-unvaccinated-critical-condition-60999/ http://www.skynews.com.au/news/national/nsw/2017/03/17/-unvaccinated--nsw-girl-fighting-tetanus.html
Holandia 2008

Tężec na szczęście obecnie w krajach rozwiniętych trafia się już rzadko. Ten (holenderski) czterolatek miał jednak pecha. [..] Drobna rana palucha z naderwaniem paznokcia nikomu nie wydała się powodem do niepokoju, póki stan dziecka nie zaczął się pogarszać. Gorączka, trudności w połykaniu, a nawet otwieraniu ust, odwodnienie, narastająca sztywność mięśni i zupełna klasyka - szczękościsk. Po tygodniu narastających objawów rodzice zwieźli chłopca do szpitala.
Intubacja, sztuczna wentylacja, oddział intensywnej terapii. Po dwóch tygodniach leczenia stan chłopca zaczął wracać do normy. Na szczęście medykom udało się dziecko uratować. "

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2709971/
https://www.facebook.com/TakDlaSzczepien/photos/a.148801565250266.31921.137987396331683/938692216261193/?type=3&theater

Australia

Dziecko skaleczyło się puszką i straciło przytomność, wkrótce zmarło, Po sekcji zwłok okazało się, że mogło umrzeć z powodu zatrucia jadem kiełbasianym lub tężcem - zarówno jad kiełbasiany jak i tężec odkryto w jego organizm
Trudno opisać warunki, w jakich żył pięciolatek ze swoimi rodzicami i starszym bratem. Mieszkanie tonęło śmieciach, torbach plastykowych, szczątkach spleśniałego jedzenia i odchodach. Zaniedbane i pozostawione sobie dziecko, skaleczyło się otwartą puszką z jedzeniem dla kota. Zmarło

http://www.fakt.pl/wydarzenia/swiat/melbourne-australia-dziecko-umarlo-po-skaleczeniu-sie-puszka/20zkb3s

Poza nieszczepioną 7-latką z Australii, która zaraziła się tężcem przez otwartą ranę w stopie, bawiąc się w ogrodzie jej rodziny z 2017 roku, był przypadek nieszczepionej 6-latki w Kanadzie, u której rozwinęły się objawy tężca 10 dni po nadepnięciu na gwoźdź (2015), a także niezaszczepiony 7-latek w Nowej Zelandii, u którego rozwinął tężec po zmiażdżeniu stopy i był hospitalizowany przez prawie miesiąc (2013) Poza tym trudno o jakieś przypadki.

Czynniki ryzyka
Przede wszystkim osłabienie organizmu. Upośledzona zdolność produkcji przeciwciał lub niski ich poziom.
Szczególnie duże ryzyko występuje w przypadku ran miażdżonych, głębokich kłutych, późno bądź źle oczyszczonych i zaszytych, zawierających ciało obce.
Istotne jest miejsce zdarzenia np. hodowla zwierząt, stadnina, rolnictwo, zanieczyszczenia ziemią, odchodami, śliną, odpadami rzeźniczymi znacząco podnosi ewentualne ryzyko.
Tężec może dotyczyć także błahych, powierzchownych niewielkich ran (rzadko) jak również oparzeń i odmrożeń. Znane są przypadki gdy rozwinął się mimo braku widocznych ran.


Anatoksyna to nie jest antytoksyna.
Anatoksyna = szczepionka (toksoid, toksyna pozbawiona zjadliwości)
Antytoksyna = swoiste przeciwciała skierowane przeciwko toksynom (surowica lub immunoglobulina)

Antytoksyna przeciwtężcowa nie jest szczepionką przeciw tężcowi. Podaje ją się już przy wykryciu i leczeniu. Dziecko do 3 miesiąca życia dostaje 3 dawki szczepionki.
Nie podaje się już surowicy, tylko immunoglobulinę.
W przypadku braku szczepienia i poważnej rany obowiązuje podanie immunoglobuliny oraz szczepionki (i uzupełnianie kolejnych dawek) plus opracowanie chirurgiczne.

Odchodzi się od stosowania surowicy końskiej na rzecz immunoglobuliny ludzkiej ze względu na większe ryzyko powikłań w przypadku tej pierwszej (choroba posurowicza). Immunoglobulina pozyskiwana jest z osocza dawców (ludzi) wcześniej zaszczepionych przeciwko tężcowi, co jest bezpieczniejsze niż podawanie obcego białka zwierzęcego (jak w przypadku surowicy).
http://www.mp.pl/szczepienia/aktualnosci/show.html?id=89107

Nie zawsze podaje się surowicę (antytoksynę), a w konkretnych przypadkach (antytoksyna również może nieść za sobą ryzyko, dlatego zrezygnowano ze stosowania surowic zwierzęcych na rzecz preparatów z osocza ludzkiego).
http://www.mp.pl/img/layouts/infekcje/tezec.jpg


Jak długo działa szczepionka?
Poziom przeciwciał przeciwko toksynie stosunkowo szybko się obniża dlatego szacuje się, że po 8 latach bez powtórzenia szczepienia człowiek nie jest wystarczająco odporny.
http://babyonline.pl/szczpienie-przeciw-tezcowi-dlaczego-szczepi-sie-niemowleta,szczepienia-niemowlaka-artykul,15897,r1p1.html
Skuteczność szacuje się na ok 90%. http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=1322&to=szczepionka …
Większość dorosłych  nie wie nic o kalendarzu szczepień dla dorosłych i się nie doszczepia stąd trudno mówić o odporności dorosłych....

"Tężec jest toksykozą, stąd poszczepionkowe IgG 0,01 IU/ml w przypadku ciężkich zakażeń nie wystarczy"
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=1322&to=szczepionka …

Tzw. Zarodniki tężca

Niektóre bakterie potrafią tworzyć struktury przetrwalnikowe zwane endosporami, które pozwalają przetrwać niekorzystne warunki. Są one wytwarzane przez bakterie Gram-dodatnie należące dorodzajów : Bacillus, Clostridium, Sporohalobacter, Anaerobacter i Heliobacterium . Charakteryzuje je niezwykła odporność[53]. W prawie wszystkich przypadkach jedna komórka wytwarza jedną endosporę, więc nie jest to proces reprodukcji, chociaż Anaerobacter potrafią wytwarzać aż siedem endospor z jednej komórki[54]. Endospora składa się z cytoplazmy wraz z DNA i rybosomami otoczonej przez nieprzepuszczalną ścianę.
Endospory niektórych patogenów są szczególnie groźne dla człowieka, np. Bacillus anthracis wywołujący wąglik lub Clostridium tetani wywołujący tężec . Endospory rozwijają się w żywe komórki bakteryjne wtedy, gdy dostaną się do środowiska, w którym mają ku temu dogodne warunki, np. do krwi[59].

http://www.szkolnictwo.pl/szukaj,Bakterie


Informacje na temat zakażeń laseczką tężca (z łac. Clostridium tetani) i szczepień
https://szczepieniatezec.wordpress.com/

Wątek z grupy dyskusyjnej gdzie temat tężca bardzo podrążono
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/952845334762959/

Statystyki, sposoby zarażania, kiedy są realnym zagrożeniem? sposoby leczenia
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/913449698702523/

Wątki z grupy "Szczepić czy nie? "
Tężec - kto choruje? Jaka jest śmiertelność? (ok 30%) ile notuje się przypadków u niemowląt? czy można zachorować bez zranienia? jak wygląda rana źle rokująca? jakiego typu rany powodują tężca najczęściej? Co ma największy wpływ na śmiertelność? Czym się różny anatoksyna i antytoksyny i kiedy są stosowane?
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/899925863388240/?comment_id=901156203265206&reply_comment_id=901201546594005&total_comments=6&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R9%22%7D
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/841217085925785/?comment_id=843313809049446&offset=0&total_comments=69&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R6%22%7D
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/845287905518703/?comment_id=855182234529270&offset=0&total_comments=18&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R%22%7D
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/952845334762959/


Podsumowanie - tężec wg Aleksandra Kotoka

• Tężec to choroba wywoływana przez neurotoksynę wytwarzaną w warunkach beztlenowych przez bakterie Clostridium (zazwyczaj w głębokich ranach kłutych).

• Zachorowalność na tężec w krajach rozwiniętych wynosi kilkadziesiąt osób rocznie. Spadek zachorowalności na tężec osiągnięto przede wszystkim dzięki właściwej obróbce chirurgicznej ran i zastosowaniu środków ekstremalnej profilaktyki tężca, a także zmniejszeniu zakresu prac wykonywanych ręcznie w gospodarstwach rolnych.

• Grupami wysokiego ryzyka są noworodki w krajach rozwijających się, narkomani wstrzykujący sobie narkotyki dożylnie, ofiary ciężkich oparzeń i ludzie w podeszłym wieku.

• Szczepionka przeciw tężcowi wiąże się ze znaczną liczbą powikłań, w tym również ze strony układu nerwowego, a także z reakcjami anafilaktycznymi.

• Zastosowanie nadtlenku wodoru w przypadku powierzchownych urazów, odpowiednio wczes­ne udanie się do lekarza w celu opatrzenia rany i otrzymanie w razie konieczności surowicy przeciw­tężcowej stanowią wystarczającą gwarancję bezpieczeństwa.

• Rodzice pragnący mimo wszystko poddać swe dzieci szczepieniu wyłącznie przeciw tężcowi, powinni pamiętać o istnieniu jednoskładnikowej szczepionki.
• Nie można uznać za rozsądną praktyki medycznej narażającej życie pacjenta na niebezpieczeństwo podczas zabiegu, który prawdopodobnie jest nieskuteczny, po to, by zapobiec chorobie, która prawdopodobnie nigdy się nie wydarzy.

http://prawdaoszczepionkach.pl/tezec,32,123.htm

Czynniki ryzyka tężca

Zranienie podczas pracy z ziemią (zwłaszcza wzbogaconą nawozem naturalnym), kwiatami, końmi (lub innymi zwierzętami gospodarskimi), a także narzędziami zanieczyszczonymi ziemią, brak aktualnego szczepienia. Szczególnie duże ryzyko występuje w przypadku ran miażdżonych, głębokich kłutych, postrzałowych, zawierających ciało obce, obficie zanieczyszczonych ziemią, odchodami lub śliną, odpadami rzeźniczymi, zakażonych przez bakterie tlenowe (zużywają tlen), nieopatrzonych w ciągu 24 h, ran u pacjentów we wstrząsie (niedokrwienie) oraz oparzeń lub odmrożeń. Rany o małym ryzyku powstania tężca to rany powierzchowne, dobrze ukrwione, niezawierające martwych tkanek, powstałe w warunkach domowych.

Jakie rany stanowią szczególne ryzyko rozwoju laseczek tężca?
Podstawą do podania anatoksyny przeciwtężcowej musi być zebrany wywiad dotyczący szczepień. Szczególnie należy uważać na rany z tkankami martwiczymi, takie jak:
– głębokie rany kłute, szczególnie podeszwowej powierzchni stóp
– głębokie rany penetrujące do mięśni
– rany miażdżone z licznymi obszarami trudnej do usunięcia martwicy
– rany postrzałowe, oparzenia, odmrożenia
– rany zainfekowane
– brudne ciała obce w ranie (często są to zardzewiałe gwoździe i druty)

Nie bez znaczenia są warunki, w których doszło do zranienia i zanieczyszczenia rany:
– zanieczyszczenia ziemią – rany zanieczyszczone końskim obornikiem (np. rany odniesione w stajniach)
– rany odniesione w masarniach i ubojniach
– rany odniesione w miejscach utylizacji odpadów, ściekach.
http://infekcje.mp.pl/problemywpraktyce/okiemeksperta/show.html?id=56120

Szczególnie duże ryzyko występuje w przypadku ran miażdżonych, głębokich kłutych, postrzałowych, zawierających ciało obce, obficie zanieczyszczonych ziemią, odchodami lub śliną, odpadami rzeźniczymi, zakażonych przez bakterie tlenowe (zużywają tlen), nieopatrzonych w ciągu 24 h, ran u pacjentów we wstrząsie (niedokrwienie) oraz oparzeń lub odmrożeń. Rany o małym ryzyku powstania tężca to rany powierzchowne, dobrze ukrwione, niezawierające martwych tkanek, powstałe w warunkach domowych.
http://www.mp.pl/szczepienia/choroby/choroby_tezec/show.html?id=93656

Wrotami zakażenia mogą być drobne, prawie niewidoczne skaleczenia i otarcia naskórka nie wymagające pomocy lekarskiej. Zanieczyszczenie rany kurzem, brudem, ziemią lub odchodami zwierząt może doprowadzić do zakażenia laseczkami tężca lub ich zarodnikami. Największe ryzyko zachorowania dotyczy zakażenia ran zmiażdżonych, tłuczonych, kłutych oraz rozległych odmrożeń i oparzeń. Do zakażenia i zachorowania może prowadzić poród lub poronienie przy nie zachowaniu zasad higieny.”
https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-wiedza-podstawowa/




Jak zapobiegać, jak odkażać rany, jakie środki odkażające zabijają Clostridium tetani?
https://szczepieniatezec.wordpress.com/skuteczne-sposoby-leczenia-tezca-opisane-w-literaturze-medycznej-i-naukowej/

Clostridium tetani są bardzo wrażliwe na działanie środków utleniających jak woda utleniona lub 1% roztwór jodu, dobrze radzą sobie także nowoczesne antyseptyki. Jednak woda utleniona nie zabije zarodników laseczki tężca (chociaż czasem może pomóc oczyścić mechanicznie ranę z nich). Na rynku dostępne są różne środki odkażające w zależności od potrzeby, rany mające swoje zalety i wady.
Warto zaznaczyć, że cięższe, głębokie i rozległe zranienia powinien zaopatrzyć chirurg.
http://szczepienie.blogspot.com/2015/10/spirytus-woda-utleniona-octenisept.html
http://szczepienie.blogspot.com/2015/10/mycie-rak-szczepienia-grypa-wieksze.html

     U osób skaleczonych możemy zmniejszyć ryzyko infekcji przez umycie rany wodą utlenioną. Usuwa to zarodniki tężca i dostarcza tkance tlen, który utrudnia rozwój choroby, tężec bowiem potrzebuje środowiska beztlenowego.
     Największe ryzyko zakażenia tężcem istnieje, gdy rana jest głęboka, rozległa, miażdżona, szarpana, powstała w wyniku oparzenia lub pokąsania przez zwierzę, została zadana gwoździami, drzazgami lub szkłem i zabrudzona glebą, a do zranienia doszło poza domem. Do zakażenia dochodzi łatwiej, jeśli pacjent odbył niepełny cykl szczepień, od ostatniej dawki szczepienia minęło ponad osiem lat, rana nie została zdezynfekowana i doszło do utraty dużej ilości krwi. W takich sytuacjach należy natychmiast zgłosić się do lekarza. "

Izabela Rybak - specjalista chorób dzieci
http://adonai.pl/zdrowie/?id=97

Sławomir Zagórski: "Woda utleniona nie wystarczy? "
lek. med. Elżbieta Płońska jest kierownikiem Sekcji Zwalczania Chorób Zakaźnych w Oddziale Nadzoru Epidemiologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie:
"Przecież bakterie tężca to beztlenowce, więc woda utleniona najwyżej je "połaskocze". "
http://wyborcza.pl/1,76842,9833900,Boj_sie_tezca.html

Zalecenia, postępowanie - leczenie przyczynowe i objawowe

Antytoksyna przeciwtężcowa nie jest szczepionką przeciw tężcowi. Podaje ją się już przy wykryciu i leczeniu. Dziecko do 3 miesiąca życia dostaje 3 dawki szczepionki.
Nie podaje się już surowicy, tylko immunoglobulinę.
W przypadku braku szczepienia i poważnej rany obowiązuje podanie immunoglobuliny oraz szczepionki (i uzupełnianie kolejnych dawek) plus opracowanie chirurgiczne.

Odchodzi się od stosowania surowicy końskiej na rzecz immunoglobuliny ludzkiej ze względu na większe ryzyko powikłań w przypadku tej pierwszej (choroba posurowicza). Immunoglobulina pozyskiwana jest z osocza dawców (ludzi) wcześniej zaszczepionych przeciwko tężcowi, co jest bezpieczniejsze niż podawanie obcego białka zwierzęcego (jak w przypadku surowicy).
http://www.mp.pl/szczepienia/aktualnosci/show.html?id=89107

Nie zawsze podaje się surowicę (antytoksynę), a w konkretnych przypadkach (antytoksyna również może nieść za sobą ryzyko, dlatego zrezygnowano ze stosowania surowic zwierzęcych na rzecz preparatów z osocza ludzkiego).
http://www.mp.pl/img/layouts/infekcje/tezec.jpg

“Podstawą profilaktyki tężca jest chirurgiczne opracowanie rany przed upływem 24h od zdarzenia” co ma krytyczne znaczenie (większe niż szczepienie co nie znaczy, że jest zamiast)
http://infekcje.mp.pl/wytyczne/show.html?id=54139

Jeśli ryzyko wystąpienia tężca jest duże (rany mocno zanieczyszczone lub zawierające zmiażdżone, martwe tkanki, opracowywane po >24 h od zranienia; rany kłute, miażdżone i postrzałowe) a ktoś nigdy nie był szczepiony to zaleca się podanie zarówno szczepionki jak i immunoglobuliny.

Ponieważ rozpoznanie ustala się przede wszystkim na podstawie wywiadu lekarskiego i obrazu klinicznego, podanie antytoksyny "w momencie wykrycia tężca"... czyli kilka do kilkunastu dni po zranieniu (tyle trwa okres wylęgania) to ciut długo. Immunoglobulina ma nie dopuścić do rozwoju objawów choroby. Jeśli objawy już wystąpią to oznacza, że toksyna tężcowa związała się już z receptorami i podanie immunoglobuliny nie powstrzyma jej działania (przeciwciała mogą zneutralizować jedynie wolną toksynę) i nie cofnie objawów. Dlatego podaje się ją wcześniej.
http://www.mp.pl/szczepienia/choroby/choroby_tezec/show.html?id=93656

https://gis.gov.pl/images/ep/so/pso_2017_-_nowelizacja.pdf



"W przypadku niekompletnego szczepienia i małego ryzyka tężca (rana czysta, opatrzona chirurgicznie) zaleca się podanie szczepionki tężcowo-błoniczej lub tężcowej, a kolejne dawki należy realizować według podstawowego schematu, czyli 0, 1, 6 miesięcy. W przypadku dużego ryzyka tężca (np. rana szarpana skażona ziemią) i niekompletnego szczepienia, zgodnie z PSO 2012 należy podać szczepionkę tężcowo-błoniczą lub tężcową oraz antytoksyny (LIT – swoista immunoglobulina w dawce 250/500 j.m.)."
http://www.mp.pl/szczepienia/praktyka/ekspert/blonica_tezec_krztusiec_ekspert/show.html?id=76267

"Immunoglobulina jest pozyskiwana od uodpornionych na tężec dawców krwi, których krew została skontrolowana pod względem nieobecności wirusa żółtaczki lub HIV. Preparat został poddany oczyszczeniu pod względem bakteriologicznym."

http://www.przychodnia.pl/el/leki.php3?lek=2112

Antybiotyki nie mają potwierdzonego wpływu na przebieg choroby, jednak przy zranieniach zaleca się je jednak gdyż bakterie tężca potrzebują "kolegów" [..] "Koledzy", rozwijając się, zużywają tlen, a laseczki tężca lubią warunki beztlenowe. I wtedy spory zaczynają "kiełkować" i uwalniać toksynę. Ta toksyna pojawia się we krwi i choć z krwią nie jest w stanie przejść bariery: krew - mózg, dociera jednak do mózgu na podobnej zasadzie jak wirus wścieklizny.
Otóż trucizna tężcowa przenosi się po osłonkach mielinowych nerwów obwodowych [wypustki komórek nerwowych otula specjalna lipidowa osłonka zbudowana z tzw. mieliny - przyp. red.]. Dzieje się to z prędkością 25 cm na dobę.
http://wyborcza.pl/1,76842,9833900,Boj_sie_tezca.html?disableRedirects=true

Tetanus is the name of a condition you get when the bacterium Clostridium tetani enters your body and flourishes with its own life cycle. The word “flourishes” is important here because Clostridium tetani requires an anaerobic environment – that is an environment free of oxygen, meaning the wound does not bleed.
Tetanus needs a wound that is deep enough and neglected enough to create an anaerobic environment so that the bacteria can flourish, die off and spread a toxin in the body. The incubation period is 3-21 days with the average being 8 days.
In other words if you step on a nail and you bleed, the Clostridium tetani cannot live. Tetanus is impossible to get if you are alive, pumping blood normally through your body and taking care of the wound.
Even the CDC says on its website “ Tetanus is different from other vaccine-preventable diseases because it does not spread from person to person. The bacteria are usually found in soil, dust and manure and enter the body through breaks in the skin – usually cuts or puncture wounds caused by contaminated objects. Today, tetanus is uncommon in the United States, with an average of 29 reported cases per year from 1996 through 2009

https://www.amoils.com/health-blog/myths-legends-surrounding-the-tetanus-shot/

Rozpoznanie i stabilizacja stanu klinicznego (1. godzina)
zapewnienie drożność dróg oddechowych i wentylacji
umieszczenie pacjenta w ciemnym i cichym pomieszczeniu (najlepiej na OIT)
wykonanie badań biochemicznych i toksykologicznych (strychnina, leki neuroleptyczne, pochodne fenotiazyny)
zebranie wywiadu, ustalenie wrót zakażenia i historii szczepień
benzodiazepina i.v., np. diazepam 10–40 mg co 1–8 h (w zależności od potrzeby) w celu zmniejszenia napięcia mięśni i zapobiegania skurczom

Wczesne leczenie przyczynowe i objawowe (1. doba)
ludzka antytoksyna tężcowa (HTIG) 3000–6000 IU i.m. jednorazowo (dawkowanie wg zaleceń producenta; gdy HTIG niedostępna, należy podać antytoksynę końską 3000 IU i.m.) – skraca okres choroby i łagodzi jej przebieg
metronidazol i.v. 500 mg co 6 h lub 1000 mg co 12 h przez 7–10 dni (penicylina, choć aktywna in vitro, jest antagonistą przekaźnictwa GABA-ergicznego i może pogarszać rokowanie) – eliminuje laseczki tężca z rany; w razie nietoleracji metronidazolu należy zastosować erytromycynę, tetracyklinę lub chloramfenikol
chirurgiczne usunięcie martwych tkanek i opracowanie rany
jeśli utrzymuje się niedrożność dróg oddechowych, należy wykonać intubację i stosować mechaniczną wentylację żywienie dojelitowe przez zgłębnik
gdy skurcze mięśni są silne i/lub zaburzają mechaniczną wentylację – blokada nerwowo-mięśniowa, np. pankuronium i.v. 0,04–0,1 mg/kg mc., następnie 0,01–0,06 mg/kg mc. co 30–40 min lub wekuronium i.v. 0,08–0,1 mg/kg mc., następnie 0,8–1,4 µg/kg mc./min we wlewie ciągłym; należy kontynuować leczenie benzodiazepiną i.v. także podczas blokady nerwowo-mięśniowej.
3. Faza pośrednia (pierwsze 2–3 tygodnie)

Jakie postępowanie zalecić pacjentowi, który zgłosił się do poradni w 7. dobie po ugryzieniu przez kunę? Do zdarzenia doszło za granicą, bezpośrednio po zdarzeniu nie był zaopatrzony przez lekarza. Obecnie pacjent bez dolegliwości, rana po ugryzieniu jest prawie wygojona, bez odczynu zapalnego. Ostatnie szczepienie przeciwko tężcowi podano ponad 10 lat temu.
Podsumowując, w opisanym przypadku wskazana jest czynna profilaktyka tężca polegająca na podaniu pojedynczej dawki przypominającej oraz prawdopodobnie czynna profilaktyka wścieklizny, która polega na podaniu 5 dawek szczepionki. Kolejne dawki przypominające szczepionki przeciwko tężcowi należy podawać co 10 lat.

http://www.mp.pl/szczepienia/praktyka/ekspert/blonica_tezec_krztusiec_ekspert/143280,czy-konieczne-jest-szczepienie-przeciwko-tezcowi-i-wsciekliznie

Formy tężca

Czyli o różnych przebiegach choroby.

Groźne laseczki tężca
     Latem dzieci bawią się ziemią i piaskiem, i często się kaleczą, co sprzyja zakażeniu laseczkami tężca. Bakterie te żyją w glebie, kurzu, wodzie i zwierzęcych odchodach - w formie zarodnikowej nawet latami. 

Czas od zakażenia do pierwszych objawów wynosi od dwóch do 14 dni. Im jest krótszy, tym cięższy przebieg choroby.
     Bakterie wnikają najczęściej przez zwykłe zranienie skóry podczas zabawy lub pracy w ogrodzie. Tak dzieje się w 80 proc. przypadków. W zabrudzonej ziemią ranie laseczki tężca produkują silną truciznę - tetanospasminę, której już 0,01 mg jest dawką śmiertelną. Toksyna wędruje wzdłuż nerwów i uszkadza centralny układ nerwowy. Objawy tężca to gorączka i bolesne skurcze mięśni, szczękościsk i prężenia. Skurcz mięśni krtani zagraża życiu, wywołując ostrą niewydolność oddechową, co wymaga interwencji na oddziale intensywnej opieki medycznej, a często pomocy respiratora.
      

Tężec może przybrać trzy formy. 

1. Najłagodniejsza postać miejscowa charakteryzuje się bólem, sztywnością i skurczem mięśni wokół rany. Objawy tś utrzymują się do kilku tygodni. Mogą ustąpić samoistnie lub poprzedzać objawy tężca uogólnionego. 
2. Druga postać - najczęstsza - ma objawy niecharakterystyczne, co utrudnia szybkie rozpoznanie. Zaczyna się od rozdrażnienia, bólów głowy, uczucia napięcia w różnych grupach mięśni. W okolicy skaleczenia pojawia się drętwienie lub mrowienie. Początkowym objawem w potowie przypadków jest szczękościsk związany ze skurczem mięśni twarzy. Wymusza on na twarzy chorego grymas zwany "uśmiechem sardonicznym". Dalszy rozwój zakażenia to sztywność karku, zaburzenia połykania, skurcz mięśni grzbietu i odgięcie ciała ku tyłowi oraz drgawki. Niekiedy skurcze są tak silne, że powodują złamania kręgosłupa. 
3. Najcięższa jest postać mózgowa tężca. Rozwija się, gdy rana i infekcja znajdą się w obszarze twarzy i głowy. Następuje porażenie nerwów tej okolicy.

     Tężec nieleczony kończy się śmiercią, ale ta ciężka choroba zabija też więcej niż połowę leczonych. W Polsce każdego roku notuje się kilkanaście przypadków tężca. Jego leczenie zawsze wymaga intensywnej opieki medycznej. Konieczne są antybiotyki, a także surowica przeciwtężcowa, która unieszkodliwia krążące w organizmie toksyny.
     Tężcowi można i trzeba zapobiegać! Samo leczenie nie zawsze uratuje pacjenta. Najskuteczniejsze jest szczepienie. Wszystkie dzieci w Polsce szczepione są bezpłatnie przeciw tężcowi. Należy tylko regularnie zgłaszać się na szczepienia: w 6., 12. i 18. tygodniu życia, a potem około 18. miesiąca i po 5. roku życia. Najczęściej chorują osoby nie szczepione lub te, u których minęło więcej niż osiem lat od szczepienia. Aby uchronić osobę dorosłą przed zachorowaniem, konieczne jest powtarzanie dawek szczepionki Td co 10 lat przez całe życie, nawet u ciężarnych. Tężec może wystąpić we wszystkich rejonach świata, a najczęściej w tropiku. Dlatego szczepienie zalecane jest każdemu turyście. Zawsze łatwiej jest zapobiegać niż leczyć.
     U osób skaleczonych możemy zmniejszyć ryzyko infekcji przez umycie rany wodą utlenioną. Usuwa to zarodniki tężca i dostarcza tkance tlen, który utrudnia rozwój choroby, tężec bowiem potrzebuje środowiska beztlenowego.
     Największe ryzyko zakażenia tężcem istnieje, gdy rana jest głęboka, rozległa, miażdżona, szarpana, powstała w wyniku oparzenia lub pokąsania przez zwierzę, została zadana gwoździami, drzazgami lub szkłem i zabrudzona glebą, a do zranienia doszło poza domem. Do zakażenia dochodzi łatwiej, jeśli pacjent odbył niepełny cykl szczepień, od ostatniej dawki szczepienia minęło ponad osiem lat, rana nie została zdezynfekowana i doszło do utraty dużej ilości krwi. W takich sytuacjach należy natychmiast zgłosić się do lekarza. "

Izabela Rybak - specjalista chorób dzieci
http://adonai.pl/zdrowie/?id=97

Diagnostyka tężca

"Podstawą diagnostyki tężca są głównie badania lekarskie, ponieważ diagnostyka laboratoryjna tężca nie jest powszechnie stosowana (7, 24, 30). Pobranie odpowiedniej próbki materiału klinicznego do hodowli jest utrudnione ze względu na fakt, iż zakażenie może być wywołane przez niewielką liczbę laseczek. Trzeba mieć na uwadze również to, że bakterie te bardzo wolno rosną na podłożach hodowlanych i eksponowane na tlen szybko giną. (...) Złotym standardem w diagnostyce tężca jest test neutralizacji toksyny tężcowej wykonywany in vivo na myszach (6). Ma on na celu wykazanie obecności samej toksyny tężcowej w surowicy krwi zakażonego człowieka. Próbkę materiału klinicznego do badań należy pobrać przed podaniem surowicy przeciwtężcowej. Test neutralizacji wykonywany jest jednak tylko w nielicznych ośrodkach referencyjnych (24). W diagnostyce tężca wykorzystywane są również najnowsze techniki biologii molekularnej
(PCR, RT PCR, PFGE). Najczęściej poszukuje się fragmentów genów kodujących toksynę C. tetani np. gen TeTx (3, 7, 14, 26). "
http://www.medmikro.org/charakterystyka-clostridium-tetani-i-laboratoryjna-diagnostyka-tezca?lang=pl

Gdzie bulion oznacza płyn gnilny odsysany z roztartej tkanki po 2-3 dniach leżenia w inkubatorze.Źródło: Podstawy mikrobiologii lekarskiej Jabłoński

Jak rozwija się tężec?

Obecność C. tetani nie jest równoznaczna z wytwarzaniem toksyny. W zasadzie to przetrwalniki (endospory) bakterii, zaczynają wydzielać toksyny (tetanospazmina powstaje w wyniku rozpadu laseczek i uwalniania spory). Do tego potrzebuje warunków beztlenowych. Ponadto istnieją nietoksyczne szczepy C. tetani, które nie mają zdolności do wytwarzania tetanospazminy.

W przypadku tężca nie potrzeba dużej ilości licznie rozwijających się bakterii aby wystąpiły charakterystyczne objawy. Nawet stosunkowo mała ilość przetrwalników, które dostaną się do rany i zaczną się namnażać, może uwolnić takie stężenie tetanospazminy, które będzie wystarczające do związania się z receptorami i wywołania objawów u danej osoby (myślę, że to w dużej mierze kwestia osobnicza, wiek, płeć, waga, stan zdrowia, ogólna kondycja itp.).
Poniżej przytoczone są m.in. dane, które wskazują, że drobne, niegroźne rany były kiedyś dość częstymi wrotami zakażenia.
https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-a-rozne-rodzaje-zranienia/

Stąd też wcale nie musi być widocznych oznak stanu zapalnego jak ma to miejsce w przypadku innych patogenów (przykład z tym chłopcem z Irlandii, który chodził z kolcem w stopie przez 12 dni, do lekarza zgłosił się z powodu szczękościsku, stopa poza strupem była ok.)
Z drugiej strony nie każda rana oznacza rozwój choroby, co może być spowodowane m. in. tym, że nie zawsze są zachowane warunki beztlenowe oraz, że istnieją nietoksyczne szczepy C. tetani, które nie mają zdolności do wytwarzania tetanospazminy.

Fragment z książki Kostrzewskiego (1954 r.):
"Wprawdzie nie często, ale spotyka się chorych na tężec, u których w ogóle nie jesteśmy w stanie doszukać się miejsca, w którym zarazki wtargnęły do ustroju. Dawniej w takich przypadkach mówiono o tetanus rheumaticus. Dzisiaj zapytujemy, czy zakażenie nie wyszło z przewodu pokarmowego, kał bowiem ludzi zdrowych zawiera zarazki tężca w około 37%. Nosicielstwo laseczki tężca u człowieka wzrasta w związku z obfitym spożywaniem w stanie surowym jarzyn pochodzących z dobrze nawożonej gleby. Zarazki tężca przy naruszeniu całości błony śluzowej jelit miałyby wywierać swe zgubne działanie. Jad tężcowy nie dostaje się do ustroju z przewodu pokarmowego, jeżeli błona śluzowa nie jest uszkodzona." (Co też może tłumaczyć obecność przeciwciał przeciwko toksynie w populacjach w ogóle nie szczepionych). "Niezrozumiałe jest, dlaczego nieraz u osób z rozległymi ranami szarpanymi, zanieczyszczonymi ziemią, mieszczącymi w głębi ciała obce, ranami, w obrębie których zgorzel pustoszy tkanki, nie dochodzi do tężca. Tak samo zastanawia, czemu przypisać, że na odwrót, po błahych obrażeniach wybucha tężec prowadzący w krótkim czasie do śmierci." oraz "Mimo obecności żywotnych i zjadliwych zarazków tężca objawów jego nie było, chorobotwórczemu bowiem działaniu zarazków stały na przeszkodzie siły obronne ustroju. Dopiero kiedy one uległy załamaniu, wybuchła choroba. Czynniki powodujące utratę stanu odporności mogą być różne: przeziębienie, przemęczenie, wstrząs nerwowy, przygodne schorzenia, zabieg operacyjny itd."

Zapadalność na tężca najbardziej zależy od stanu organizmu, jego kondycji, zwłaszcza w czasach gdy o rany się generalnie dba.
Co tłumaczyłoby "dlaczego nieraz u osób z rozległymi ranami szarpanymi, zanieczyszczonymi ziemią, mieszczącymi w głębi ciała obce, ranami, w obrębie których zgorzel pustoszy tkanki, nie dochodzi do tężca."
oraz, że do tężca wcale niekonieczne jest widoczne zranienie:
"zakażenie nie wyszło z przewodu pokarmowego, kał bowiem ludzi zdrowych zawiera zarazki tężca w około 37%. Nosicielstwo laseczki tężca u człowieka wzrasta w związku z obfitym spożywaniem w stanie surowym jarzyn pochodzących z dobrze nawożonej gleby." [czyli uwaga na ekożywność?;]

Bakteria tężca ma kształt laseczki, jest Gram-dodatnia [chodzi o tzw. barwienie Grama - przyp. red.] i beztlenowa. Ma specyficzny wygląd, bo większość tych laseczek ma na zakończeniu ciała tzw. sporę - formę przetrwalnikową wyglądającą jak piłka do rugby. I to właśnie te spory są dla nas niezwykle groźne. Gdy dostaną się do rany, otwierają się i zaczynają wydzielać trującą toksynę.  [..]
Dlaczego spory nie otwierają się na mokrej trawie, tylko w naszej ranie? 
- Bo potrzebują warunków beztlenowych. Spora jest doskonale przystosowania do życia w ziemi. Potrafi tam przetrwać kilkadziesiąt lat. Jest odporna na wysuszanie, na większość środków odkażających, na gotowanie. Ginie dopiero w autoklawie po 15 minutach gotowania w temperaturze powyżej 121 stopni Celsjusza.

http://wyborcza.pl/1,76842,9833900,Boj_sie_tezca.html

Toksoid tężcowy (opis profesjonalny)
Jedyną formą szczepionki przeciw tężcowi jest toksoid (anatoksyna). Toksoid tężcowy otrzymywany jest z toksyny tężcowej izolowanej z hodowli Clostridium tetani pozbawionej zjadliwości pod wpływem działania formaldehydu oraz inaktywacji cieplnej, oczyszczony z substancji balastowych.
http://bazalekow.mp.pl/leki/doctor_subst.html?id=95

Tetana - szczepionka monowalentna - Charaktererystyka produktu leczniczego (Chpl) czyli ulotka
http://www.biomed.pl/resources/Tetana.pdf
http://www.biomed.pl/resources/document/Ulotki_PDF/Tetana.pdf

Wojny

Pierwsze prace nad szczepionką na tężec prowadzono jeszcze w XIX. Toksoid tężcowy wyodrębniono w 1924 roku był szeroko stosowany w trakcie II WŚ http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/downloads/tetanus.pdf

W czasach I WŚ gdy konie jeszcze były używane przypadki tężca zdarzały się zaskakująco rzadko: "W I wojnie światowej było 70 przypadków tężca u około pół miliona odnotowanych ran i urazów, częstość zachorowania to 14 na 100.000 ran." http://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJM194709112371108

Noworodek chorujący na tężec noworodkowy, obrazek z przed wielu dekad. Warto dowiedzieć się, dlaczego obecnie takie przypadki się nie zdarzają w cywilizowanych krajach.

https://pl.wikipedia.org/wiki/T%C4%99%C5%BCec#/media/File:Neonatal_tetanus_6374.jpg

Warto też zaznaczyć, że noworodków nie szczepi się DTP i nie dlatego takie przypadki przestały się zdarzać gdyż wymyślono szczepienia które zabezpieczają noworodki tylko po prostu  dlatego, że zadbano o higienę...

Ograniczona skuteczność szczepionki w zapobieganiu tężca

Pełny cykl szczepień nie wyklucza zachorowania na tężec.  

http://www.forumpediatryczne.pl/wiadomosc/pelny-cykl-szczepien-nie-wyklucza-zachorowania-na-tezec/5822.html

"U osób dorosłych podanie pojedynczej dawki szczepionki przeciw tężcowi powoduje powstanie mierzalnych poziomów przeciwciał przeciw tężcowi. Po podaniu drugiej dawki szczepionki w próbkach surowic wykrywane są stężenia przeciwciał w zakresie 0,01-1,00 IU/ml, u 90% zaszczepionych osób o średnim poziomie 0,01 IU/ml. Brak kontynuacji szczepień na tym etapie spowoduje, że liczba osób posiadających poziom przeciwciał w surowicy poniżej 0,01 IU/ml wzrośnie po roku do 20%. Podanie trzeciej dawki szczepionki po 12 miesiącach od podania pierwszych dwóch dawek powoduje wielokrotny wzrost stężenia przeciwciał, osiągający wartość powyżej 5 IU/ml i utrzymujący się na poziomie powyżej 0,01 IU/ml przez stosunkowo długi czas.
Dzieci znacznie lepiej odpowiadają na podanie szczepionki przeciw tężcowi niż dorośli, co wyraża się w osiąganiu wyższych poziomów przeciwciał. U starszych osób podanie trzech dawek szczepionki pozwala na utrzymanie ochronnego poziomu przeciwciał u 3 zaszczepionych osób przez okres ok. 8 lat. Stąd też co 10 lat zalecane jest podawanie dawek przypominających, co zapewnia utrzymanie odporności na poziomie zapewniającym ochronę przed zachorowaniem.
W wyniku szczepienia powstają przeciwciała klasy IgG zdolne do neutralizacji toksyny tężcowej. Wartość stężenia przeciwciał przeciw tężcowi wynosząca 0,01 IU/ml oznaczoną metodą ELISA jest przyjęta jako najniższy poziom zapewniający skuteczną ochronę przed zachorowaniem na tężec.
Należy jednak pamiętać, że tężec jest toksykozą, stąd wymieniona wartość nie daje 100% gwarancji ochrony przed zachorowaniem. Poziom przeciwciał krążących nawet wynoszący 0,01 IU/ml może być niewystarczający do zneutralizowania toksyny tężcowej w przypadku ciężkich zakażeń.
Osobom szczególnie narażonym na zachorowanie na tężec lub osobom z objawami tężca podawana jest immunoglobulina przeciw tężcowi w celu natychmiastowego zneutralizowania wytwarzanej przez laseczki tężca i jeszcze nie związanej w układzie nerwowym toksyny tężcowej, co może wpłynąć na złagodzenie objawów choroby."

Źródło:
Roper M.H., Wassilak S.G.F., Tiwari T.S.P., Orenstein W.A. Tetanus toxoid. W: Plotkin S., Orenstein W.A., Offit P.A. Vaccines, wyd 6, 2013, str. 746.
http://www.szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=1322&to=szczepionka



Badanie z Czech. ponad 1900 próbek i 40 lat+ odporność 63% (prawdopodobnie w tej grupie są też nieszczepieni) w grupie 18-29 lat odporność 27.4%, z czego szczepieni 19%, nieszczepieni 48%
"Our results demonstrate the long-term persistence of antibodies following natural infection and the decrease in seropositivity that occurs after vaccination over time."
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29206078

W dużym skrócie: Anatoksyna niszczy toksynę więc jeśli toksyny jest dużo może nie dać rady zwłaszcza, że poziom przeciwciał szybko spada.


Wg mp,.pl szacunkowo 70 - 100 % dzieci nie zachoruje na tężca - czyli może się zdarzyć, że jednak zachorują - pomimo pełnego zaszczepienia.

"Czy szczepienie jest skuteczne?
Tak, kompletne szczepienie jest bardzo skuteczne:
87—99% dzieci nie zachoruje na błonicę, u pozostałych zaś choroba będzie miała łagodny przebieg;
70—100% dzieci nie zachoruje na tężec;
około 85% dzieci nie zachoruje na krztusiec o cięższym przebiegu, a 71–78% wcale nie zachoruje w ciągu kilku lat po ostatnim szczepieniu. Uwaga

http://pediatria.mp.pl/szczepieniaochronne/59269,szczepienie-przeciwko-blonicy-tezcowi-i-krztuscowi


Przykłady wystąpienia tężca pomimo uprzednich szczepień i odpowiedniego stężenia przeciwciał
http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=360968
Tetanus Despite Preexisting Antitetanus Antibody

British Medical Journal 1982r. przypadek zdiagnozowanego tężca u w pełni zaszczepionego żołnierza
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1500390/pdf/bmjcred00632-0025b.pdf

1986, Passen i inni opisali w raporcie medycznym przypadek 35-letniego pacjenta, który dostał podstawową serię szczepień przeciwtężcowych i dwie dawki przypominające na 8 i 4 lata przed wystąpieniem tężca. Stężenie przeciwciał u pacjenta przy przyjmowaniu na oddział szpitalny było 16 razy wyższe, niż domniemany poziom ochronny.

Pacjent przeżył zakażenie. W szpitalu zaaplikowano mu kolejne dawki szczepionki mimo, że otrzymał już 5 dawek i miał poziom przeciwciał 16 razy wyższy, niż to konieczne, jednak wg. oficjalnych zaleceń nie jest to przeciwskazaniem do szczepień :> 

http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=403133

http://szczepienie.blogspot.com/2015/06/co-jest-przeciwwskazaniem-do-szczepien.html

Clinical Tetanus Despite a ‚Protective’ Level of Toxin-Neutralizing Antibody

1991r. Maselle i inni raportują, że u siedmiorga dzieci ze zdiagnozowanym tężcem klinicznym stwierdzono poziom przeciwciał 4 – 13 razy wyższy, niż zakładany minimalny poziom ochronny. Niektóre matki otrzymały wiele dawek przypominających w czasie ciąży z poziomami przeciwciał 100 – 400 razy wyższymi, niż domniemany poziom ochronny.
Neonatal tetanus despite protective serum antitoxin concentration.

1992r.,Crone i inni raportowali 3 przypadki tężca u zaszczepionych pacjentów
Severe tetanus in immunized patients with high anti-tetanus titers.

1993r. opisano przypadki tężca, w tym 5 przypadków u dzieci. Czworo z nich były w pełni zaszczepione.
Tetanus of immunized children.

1995r De Mores Pinto zgłosił tężec u noworodka, pomimo szczepienia i ochronnego stężenia przeciwciał.
Neonatal tetanus despite immunization and protective antitoxin antibody.

1997r uogólniony tężec odnotowano u człowieka, który dostał podstawową serię szczepień i dwie dawki przypominające, mając stężenie przeciwciał przeciwtężcowych 100 razy większe, niż domniemany poziom ochronny.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9071251

W 1999r., Shimoni i inni szczegółowo opisali przypadek 34-letniego robotnika budowlanego w pełni zaszczepionego wraz dawkami przypominającymi.
Tetanus in an immunised patient.

W 2000r. Vinson przedstawił dane CDC wykazujące, że z 740 wymienionych przypadków tężca 53 przypadki dostały podstawową serię szczepień, a 22 otrzymało swoje dawki przypominające od 5 do 9 lat przed zakażeniem, a 2 z nich w ciągu 5 lat.
Immunisation does not rule out tetanus.

Po wybuchu w Wielkiej Brytanii w latach 2003-2004 „epidemii” tężca wśród zaszczepionych narkomanów, gdzie niektórzy byli zaszczepieni, a dwoje z nich otrzymało 5 dawek szczepionek. Zalecono, aby bez względu na to, czy zaszczepieni czy nie, otrzymali immunoglobulinę, ponieważ ich odżywianie i styl życia jest istotnym czynnikiem złapania tężca.
http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20140714084352/http://www.hpa.org.uk/cdr/archives/2004/cdr0904.pdf

W latach 2005 – 2007 połowa przypadków tężca w Wielkiej Brytanii dotyczyła narkomanów (slajd 28). Należy zauważyć, że specjalnie pominięto tych, którzy zostali w pełni zaszczepieni
http://194.74.226.162/web/HPAwebFile/HPAweb_C/1234169363321

W 2006r. Heydari i inni odnotowali tężec u zaszczepionego zdrowego dorosłego człowieka
Tetanus in an immunized, healthy adult.

W 2007r. Beltra i inni opisali przypadek pacjenta z tężcem pomimo odpowiedniego stężenia przeciwciał ochronnych
A case of clinical tetanus in a patient with protective antitetanus antibody level.

Szczepienie nie zawsze chroni jednak liczy się, że po zaszczepieniu tężec przebiega łagodniej. Nie ma jednak badań potwierdzających powyższą hipotezę.

 Tężec u noworodków w środkowej Afryce jest związany m.in. z tamtejszymi rytuałami stosowanymi przez rodziców czy przez lokalne położne. Jedna z ciekawszych praktyk, to przykładanie do pępowiny noworodków wielbłądziego łajna albo kurzych czy kozich odchodów zmieszanych z olejem do gotowania lub nawet zużytym olejem silnikowym.

Local Perceptions, Cultural Beliefs and Practices That Shape Umbilical Cord Care: A Qualitative Study in Southern Province, Zambia

z
https://pubmedinfo.wordpress.com/2015/12/25/nieskutecznosc-szczepien-i-procedur-przeciwtezcowych/

Skuteczność szczepionki opiera się głównie na badaniach na zwierzętach oraz przypuszczeniach (porównanie I i II wojny światowej) - 32 minuta wykładu Suzanne Humpheries o teżcu: 

https://www.youtube.com/watch?v=hIgomZ06FFQ

Toksoid teżcowy nigdy nie został przebadany klinicznie na jego skuteczność. I można o tym przeczytać na stronie rządowej agencji CDC: "Efficacy of the toxoid has never been studied in a vaccine trial. " str.347

http://www.cdc.gov/VACCINes/pubs/pinkbook/downloads/tetanus.pdf

Więcej statystyk i ciekawostek o przypadkach tężca wśród zaszczepionych

W niniejszej publikacji Berger i inni opublikowali w 1978 r. opis przypadków tężca, pomimo wcześniej istniejących przeciwciał przeciwtężcowych:
http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=360968

Tutaj the British Medical Journal opisał w 1982r. inny przypadek zdiagnozowanego tężca u w pełni zaszczepionego żołnierza: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/…/PM…/pdf/bmjcred00632-0025b.pdf

W 1986r. In 1986, Passen i inni opisali w raporcie medycznym przypadek 35-letniego pacjenta, który dostał podstawową serię szczepień przeciwtężcowych i dwie dawki przypominające na 8 i 4 lata przed wystąpieniem tężca. Stężenie przeciwciał u pacjenta przy przyjmowaniu na oddział szpitalny było 16 razy wyższe, niż domniemany poziom ochronny. Co zrobił szpital, gdy ten człowiek w końcu przeżył zakażenie? Zaaplikowali mu kolejne dawki szczepionki. Jeśli po otrzymaniu 5 dawek i mając poziom przeciwciał 16 razy wyższy, niż to konieczne, szczepionka nie działa, z pewnością większa ilość ukłuć pomoże!
http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=403133
I tu pełna wersja: http://www.beyondconformity.co.nz/_litera…/Tetanus_Passen_86

W 1991r. Maselle i inni raportują, że u siedmiorga dzieci ze zdiagnozowanym tężcem klinicznym stwierdzono poziom przeciwciał 4 - 13 razy wyższy, niż zakładany minimalny poziom ochronny. Niektóre matki otrzymały wiele dawek przypominających w czasie ciąży z poziomami przeciwciał 100 - 400 razy wyższymi, niż domniemany poziom ochronny. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1878260


W 1992r.,Crone i inni raportowali 3 przypadki tężca u zaszczepionych pacjentów 

Przypadek ciężkiego tężca u 29-letniego mężczyzny bez historii narkomanii, typowego delikwenta wśród współczesnych ofiar tężca w USA. Oprócz regularnego cyklu szczepień przeciwko tężcowi i dawek przypominających dziesięć lat wcześniej podczas swojej służby wojskowej, ten pacjent był poddany hiper immunizacji (uodpornienie anatoksyną tężcową i osiągnięcie ekstremalnie wysokiego poziomu antytoksyny surowicy) jako ochotnik w celu komercyjnej produkcji TIG. Monitorowano jego poziom antytoksyny w jego surowicy i zgodnie z oczekiwaniami, rozwinięto ekstremalnie wysoki poziom antytoksyny po zabiegu hiper immunizacji. Niemniej jednak rozwinął się u niego poważny tężec 51 dni po zabiegu, pomimo wyraźnie udokumentowanej obecności antytoksyny surowicy przed chorobą. W rzeczywistości po przyjęciu do szpitala na leczenie jego poziom antytoksyny w surowicy wynosił około 2500 razy więcej niż poziom uznawany za ochronny. Jego tężec był tak ciężki, że wymagał ponad pięciotygodniowej hospitalizacji ze środkami ratującymi życie. Przypadek ten zademonstrował, że antytoksyna surowicy poległa w zapobiegnięciu poważnego tężca, nawet w ilościach 2500 razy większych niż to, co jest uznawane za wystarczające do zapobiegania tężcowi u dorosłych.

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1565228


W artykule z 1993r. opisano przypadki tężca, w tym 5 przypadków u dzieci. Czworo z nich były w pełni zaszczepione.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8335151

W 1995 roku De Mores Pinto zgłosił tężec u noworodka, pomimo szczepienia i ochronnego stężenia przeciwciał.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7706800

W 1997 uogólniony tężec odnotowano u człowieka, który dostał podstawową serię szczepień i dwie dawki przypominające, mając stężenie przeciwciał przeciwtężcowych 100 razy większe, niż domniemany poziom ochronny.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9071251

W 1999r., Shimoni i inni szczegółowo opisali przypadek 34-letniego robotnika budowlanego w pełni zaszczepionego wraz dawkami przypominającymi.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10521202

W 2000r. Vinson przedstawił dane CDC wykazujące, że z 740 wymienionych przypadków tężca 53 przypadki dostały podstawową serię szczepień, a 22 otrzymało swoje dawki przypominające od 5 do 9 lat przed zakażeniem, a 2 z nich w ciągu 5 lat.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10657350

Po wybuchu w Wielkiej Brytanii w latach 2003-2004 „epidemii” tężca wśród zaszczepionych narkomanów, gdzie niektórzy byli zaszczepieni, a dwoje z nich otrzymało 5 dawek szczepionek. Zalecono, aby bez względu na to, czy zaszczepieni czy nie, otrzymali immunoglobulinę, ponieważ ich odżywianie i styl życia jest istotnym czynnikiem złapania tężca. http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/…/2004/cdr0904.pdf

W latach 2005 - 2007 połowa przypadków tężca w Wielkiej Brytanii dotyczyła narkomanów (slajd 28). Należy zauważyć, że specjalnie pominięto tych, którzy zostali w pełni zaszczepieni .... (czy nie jesteśmy za tym, żeby uwięzione kobiety otrzymywały szczepienia przeciw różyczce, aby zapobiec urodzeniu przez nich dzieci z wadami wrodzonymi?) http://194.74.226.162/web/HPAwebFile/HPAweb_C/1234169363321

W 2006r. Heydari i inni odnotowali tężec u zaszczepionego zdrowego dorosłego człowieka http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16982368

W 2007r. Beltra i inni opisali przypadek pacjenta z tężcem pomimo odpowiedniego stężenia przeciwciał ochronnych
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17269536

Powyższe publikacje, to tylko wybrane przykłady nieskuteczności szczepień przeciwtężcowych.
Inną ciekawą kwestią jest to, że jeśli spojrzeć na niektóre z badań serologicznych, w szczególności tych, przeprowadzonych w USA przez ostatnie lata, dość duży odsetek poprawnie zaszczepionych osób nie posiada rzekomo ochronnego poziomu przeciwciał – co oznacza, że wg przyjętej doktryny, która jest podstawą immunologii, u osób tych nigdy nie potwierdzono pamięci immunologicznej dla jakiejkolwiek choroby, nie wspominając już o chorobach, w których biorą udział toksyny, jak tężec.

Śmiertelność

Śmiertelność od ~6% (przypadki o małym lub umiarkowanym nasileniu) do 60% (postać ciężka);
http://www.mp.pl/szczepienia/choroby/choroby_tezec/show.html?id=93656

"Śmiertelność w wypadku zachorowania wynosi ok. 30%."
Dziubek Z. Choroby zakaźne i pasożytnicze. PZWL, Warszawa 1996
https://www.wikiwand.com/pl/T%C4%99%C5%BCec

"Śmiertelność w tężcu (...) zależy przede wszystkim od ciężkości choroby oraz od wystąpienia jej powikłań. Wśród nich należy wymienić zapalenie płuc, zatorowość płucną, niewydolność oddechową, zatrzymanie krążenia, rabdomiolizę i związaną z nią niewydolność nerek. Szczególnie istotne jest, aby rozpoznanie tężca było ustalone jeszcze przy zadowalającej wydolności oddechowej. Wdrożenie mechanicznej wentylacji odpowiednio wcześnie pozwala uniknąć niedotlenienia; procedura ta jest również bezpieczniejsza dla  pacjenta, gdy wykonuje się ją w trybie planowym z pełnym przygotowaniem personelu medycznego a nie w momencie wystąpienia nagłego zatrzymania krążenia. Ważne jest, aby pacjenci z tężcem trafiali do ośrodków mających doświadczenie w jego leczeniu. Tężec jest chorobą ciężką, a ponadto występuje u osób starszych, które z reguły cechują się licznymi schorzeniami dodatkowymi, a ich rezerwy fizjologiczne są mniejsze."
https://journals.viamedica.pl/gerontologia_polska/article/viewFile/19598/24846

http://i.imgur.com/ldLFlCY.jpg wg PZH 5 zgonów w 2011 roku a to tylko pierwszy z brzegu raport kliknąłem pewnie co roku kilka przypadków jest http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2012/Ch_2012.pdf
http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/index_p.html

Statystyki zgonów z powodu tężca na tle innych zagrożeń.

W statystykach nie ma przypadków tężca wśród dzieci, tym bardziej zgonów. Co oczywiście absolutnie nie przeszkadza w informowaniu rodziców o realnym zagrożeniu w nieco przesadnym tonie.

Tężec, a nowotwory, meteoryty
W latach powojennych gdy szczepień nie było zgonów z powodu tężca rocznie było ok 200-280. Obecnie w Polsce z powodu nowotworów umiera ok 100 tysięcy ludzi, z czego wśród najmłodszych dzieci ponad 1000.
Także warto przyznać obiektywnie, że tężec nigdy ludzkości, a przynajmniej Polaków nie dziesiątkował, a walczyć z nim można też inaczej niż poprzez szczepienie (np. nie dopuszczając do infekcji podczas porodu - przecinanie pępowiny niesterylnymi narzędziami, przyjmowanie porodu brudnymi rękami - główna przyczyna tężca w Polsce w latach powojennych)
Przed rozpoczęciem szczepień przeciwko tężcowych w Polsce zapadalność to ok 1,5 przypadków tężca na 100.000 ludności i głównie dotyczyła noworodków, pomijając zachorowania wśród noworodków średnia zapadalność wynosiła 1 na 100.000 mieszkańców rocznie, warto to porównać do obecnych statystyk np. http://szczepienie.blogspot.com/2016/04/tezec-tetanus-antytoksyna-anatoksyna.html https://szczepieniatezec.wordpress.com/tezec-w-polsce-dane-epidemiologiczne/

Są przypadki tężca gdy nie stwierdzono żadnej ranki, ale nie wiem czy warto o nich pisać, równie dobrze możemy pisać o osobach które zostały trafione meteorytem (spada ich tysiące każdego dnia, także zagrożenie jest... pytanie czy warto o tym myśleć)

Zresztą podobnie jak Z powodu krztuśca, odry, polio, błonicy, eboli itd. na które żadne dziecko w Polsce nie umarło od 10 lat, 20 lat, a nawet 30 lat i więcej!
W przypadku wielu innych chorób przeciwko którym są szczepienia najczęściej zgony czy poważne powikłania zdarzają się niezwykle rzadko - pojedyncze przypadki rocznie (ospa), lub nawet co kilka lat (wrodzona różyczka)
Więcej informacji i statystyki PZH
http://szczepienie.blogspot.com/p/czy-warto-sie-szczepic-kiedy-warto.html

W świetle powyższych statystyk (Także dotyczących dorosłych) widać, że dużo większa jest szansa na trafienie 6 w totka niż na zachorowanie na tężec w Polsce.

Dużo dużo bardziej powinniśmy się bać podróży samolotem, bo znacznie łatwiej zginąć w katastrofie lotniczej, niż wygrać w Lotto
http://samcik.blox.pl/2010/05/Latwiej-zginac-w-katastrofie-lotniczej-niz-wygrac.html
6 w totka trafia 30-40 osób rocznie (wygrana gwarantowana min. 2mln zł) Duży Lotek -prawdopodobieństwo wygranej: trójka: 1 do 57, czwórka: 1 do 1032, piątka: 1 do 54201, szóstka: 1 do 13983816
http://szewo.com/public/lotto.pdf


Setki razy bardziej powinniśmy się bać jazdy samochodem, Ryzyko, że będziemy brali udział w wypadku samochodowym jest równe 1:1000
http://osiemgwiazdek.blogspot.com/2013/07/po-co-jest-fotelik-samochodowy.html

Czyli śmierć w wypadku samochodowym jest 70 razy bardziej prawdopodobna niż uczestnictwo w katastrofie lotniczej i 650 razy.. niż trafienie "6"... Czyli jest wiele tysięcy razy większym zagrożeniem niż tężec. Czy zwykły człowiek uświadamia sobie to?
Czy z tego powodu poważny rodzic rezygnuje z jazdy samochodem na rzecz pociągu gdy jest taka możliwość? To bardzo logiczny i sensowny wniosek w świetle statystyk mający o wiele większe znaczenie w ochronie życia dzieci niż nie jedno szczepienie.
https://faktyoszczepieniach.wordpress.com/szczepienia-a-inne-rodzicielskie-decyzje/

Co z innymi zagrożeniami? Warto wiedzieć, że samobójstwa dzieci zdarzają się niemal równie często jak śmierć w wypadkach samochodowych...

Nie rzadkie są zgony i ciężkie powikłania z powodu niedotleniania spowodowanego zwykłym zakrztuszeniem podczas posiłku - pieczywo, ziemniaki bywają śmiertelne... Są także przypadki gdy dzieci duszą się przez woreczki foliowe czy działalność starszaka.
Niestety ludzie wciąż nie boją się tego co trzeba - czyli tego co jest rzeczywistym zagrożeniem, tylko tego co ktoś ich postraszył, zwykle media.

"Jak wskazują statystyki ponad 40 procent wypadków, jakim ulegają dzieci, zdarza się w domu"
http://kobieta.onet.pl/dom/pokoj-dzieciecy/10-sposobow-jak-uniknac-zagrozen-dla-bezpieczenstwa-dziecka-we-wlasnym-domu/t0zfl

Więcej o wypadkach w domu i innych popularnych
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1513602052303860/\

Z powodu popularnych baterii (z zabawek, pilotów) dochodzi do dziesiątek dramatów w Polsce. Poniżej informacja tylko o jednym szpitalu: "Maluchy wyjmują baterie z zabawek i połykają. Rodzice często nawet o tym nie wiedzą. W Centrum Zdrowia Dziecka na stoły operacyjne trafiło w tym roku dwadzieścioro dzieci. Najmłodsze nie miało nawet roku."

http://www.zw.com.pl/artykul/253568.html
Więcej
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1503475239983208/

"foliowe torebki bardzo szybko i łatwo mogą spowodować tragedię [..] a folia przykleja się do buzi dziecka blokując mu dostęp powietrza a ono samo nie potrafi się od niej uwolnić"
http://www.edziecko.pl/rodzice/1,102740,11162039,Foliowe_torebki_zabijaja.html

"kapsułki do prania [..] śmiertelnym zagrożeniem dla dzieci. Najnowsze badania wskazują, że ich popularność łączy się ze wzrostem zatruć detergentami u najmłodszych."
http://dzieci.pl/kat,1024253,title,Rosnie-liczba-zatruc-kapsulkami-pioracymi-u-dzieci,wid,17026390,wiadomosc.html?smgputicaid=616c23

Relacja ratownika: "Nocny wyjazd kilka miesięcy temu do 6-latka, na którego spadła szafa. Zespół S niedostępny, zadysponowano zespół P, który odwołano zaraz po wyjeździe ze stacji, po czym zadysponowano drugi zespół P (nas - w kolejce).
Przyjechaliśmy, a tam grupa chyba Sikhów, którzy wsadzili dziecko do samochodu i jechali sami szukać szpitala (dlatego odwołano pierwszy zespół) ale nie znaleźli. Wyjeli go z samochodu i wrzucili niemalże nam do karetki na nosze.
W zapisie asystolia, generalnie przestał oddychać jakieś 15 min wcześniej z wywiadu który zebrałam od anglojęzycznych (jedynych) świadków. Anizokoria, brak reakcji na leki, podczas uciskania klatki krew tryskała uchem na ścianę karetki, najprawdopodobniej złamanie podstawy czaszki.
Zespół S dołączył po 8 min reanimacji, po dłuższym jej czasie lekarz stwierdził zgon. Ponieważ nastąpił w naszej karetce, trzeba było czekać kilka godzin na prokuratora oraz panów w białych rękawiczkach, którzy zabrali zwłoki. Razem z policją udaliśmy się do domu, w którym zdarzyło się nieszczęście. Stwierdzono, że chłopiec prawdopodobnie wspinał się na szafę by wyjąć dla siebie spodnie z górnej półki, wtedy szafa na niego spadła.
Została znacząco spowolniona przez kanapę, o którą się zaczepiła i istniała szansa, że może dziecko dałoby się uratować, gdyby siostra nie ruszała go z miejsca. Rodzina załamana, bo to jedyny syn, na 5 córek. Ten wyjazd został w pamięci."
https://www.facebook.com/medpolmed/photos/a.1411724712393239.1073741839.1409352652630445/1918644568367915/?type=3

W Polsce jest także spora szansa zostania postrzelonym od kul myśliwego np.

Wady mieszkania w domku jednorodzinnym blisko lasu... 

Myśliwy postrzelił kobietę przebywającą na własnym podwórku. (...)kobieta, która bawiła się ze swoim synem na podwórku przy domu została postrzelona w stopę(...). Badania balistyczne potwierdziły ostatecznie, że to z broni myśliwego padł strzał, który ranił bawiącą się z dzieckiem kobietę(...)

http://www.radio.koszalin.pl/pl/artykul/mysliwy-postrzelil-kobiete.16908.html

Wycieczki rowerowe po lesie tez mają wady np.
"Pocisk, który zabił rowerzystę, przeszedł wcześniej przez sarnę i przeleciał ponad 300 metrów"
http://poznan.wyborcza.pl/poznan/1,36037,20906791,pocisk-ktory-zabil-rowerzyste-przeszedl-wczesniej-przez-sarne.html

"Niebezpieczny Bałtyk.
Małe dziecko, które znajdzie na plaży ładny zielony kamyczek i włoży go sobie do ust, po prostu umrze. To bardzo poważne zagrożenie dla życia i zdrowia, które będzie narastało.
Wiele osób, nie tylko rybaków, nie ma pojęcia, że nie wolno dotykać fosforu czy iperytu, wydobytego w sieciach czy leżących na plaży. To taka ładna, kolorowa, skrystalizowana substancja i ludziom się wydaje, że może być to pamiątka, którą warto zabrać do domu. Nie wiedzą, że to śmiertelnie niebezpieczna trucizna.
Im więcej beczek będzie się stopniowo rozszczelniać, tym więcej będzie znalezisk na polskich plażach. Pomagają w tym prądy morskie i wiatry, które spychają te elementy w kierunku polskich plaż i wybrzeży.
Poparzeniom często ulegają również plażowicze."

http://www.parlamentarny.pl/gospodarka/baltyk-to-tykajaca-bomba-zegarowa-zatopione-beczki-z-bronia-chemiczna-moga-sie-rozszczelnic-w-kazdej-chwili,9433.html
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1571685549828843/

http://forsal.pl/artykuly/777891,50-tys-ton-broni-chemicznej-oczyszczenie-baltyku-moze-sie-oplacic.html

Więcej mało znanych zagrożeń opisane m.in. w komentarzach tutaj https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1412269849103748/?hc_location=ufi




"Ryzyko powikłań z powodu chorób zakaźnych znacznie maleje po pierwszych 12 miesiącach życia dziecka i spada dalej wraz z wiekiem, a w przypadku korzystania z komunikacji samochodowej rośnie wraz z wiekiem ze względu na wzrost częstotliwości korzystania z tego typu komunikacji.
[..]
Statystycznie ryzyko wypadku przy przewożeniu dziecka komunikacją samochodową jest wielokrotnie większe niż ryzyko wypadku przy wykorzystaniu do tego samego celu komunikacji masowej (pociągi, koleje podmiejskie, tramwaje, autobusy)."
https://faktyoszczepieniach.wordpress.com/szczepienia-a-inne-rodzicielskie-decyzje/
itd. etc.

Wobec takich statystyk straszenie, że dziecko dostanie tężca jest m.w. podobne do straszenia tym, że oberwie meteorytem. (W ciągu doby do naszej atmosfery wpada kilkaset milionów meteorytów z prędkością od 12 do 72 km\s, większość spala się, dużych meteorytów spada około 3 tys rocznie! Jest sporo udokumentówanych przypadków śmierci od meteorytów. Kask raczej nie pomoże.)
Ostatnio meteorytem oberwał pewien chłopak w Niemczech http://i.imgur.com/rOWhls7.jpg (szansa 1:100mln)

Co sprowadza się także do wniosku, że dużo bardziej niebezpieczna jest droga która pokonujesz do przychodniu w celu zaszczepienia się na tężec, niż ryzyko braku tego szczepienia...
(Statystycznie w odniesieniu do roku, a nawet kilku tak wychodzi, a na tężca należy się szczepić co kilka lat, więc powyższe zdanie zawsze będzie prawdziwe, oczywiście nie dotyczy grup ryzyka tylko zwykłych ludzi, którzy dbają o rany i nie pracują w warunkach zwiększonego ryzyka)

Więcej
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1513602052303860/ - o wypadkach w domu
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1528272390836826/ - trampoliny i inne zabawy dziecięce, a przypadki śmiertelne
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1504178553246210/ - kiedy fotelik i pasy nie wystarczą, jak zapinać poprawnie
https://www.facebook.com/groups/1377199075944159/permalink/1502399180090814/ - o "patologicznym" dzieciństwie, czyli statystyki dotyczące lat 80 i 90 - polecam doczytać komentarze
Aktualne trendy zewnętrznych przyczyn zgonów dzieci i młodzieży w Polsce
http://www.phie.pl/pdf/phe-2009/phe-2009-3-332.pdf
"W Polsce współczynnik umieralności dzieci (1-14 lat) z powodu przyczyn zewnętrznych zmniejszył się z 22,5 w latach 1970-1975 do 13,4 w latach 1991-1995. W tym samym okresie podobny współczynnik [..] w Finlandii z 24,7 do 8,2, a w Niemczech z 28,4 do 8,3"
Pierwsze miejsce wśród przyczyn zgonów w grupie dzieci w wieku 1-14 lat zajęły wypadki, zatrucia i urazy, wyprzedzając choroby zakaźne i pasożytnicze [7]. W latach 80. obserwowano trend narastania umieralności spowodowanej przyczynami zewnętrznymi wśród chłopców miejskich oraz nieznaczne zmniejszenie umieralności w innych grupach dzieci i młodzieży "


Ciekawostka:
Która choroba zakaźna w czasach gdy nie było szczepień była bardziej śmiertelna niż wypadki samochodowe obecnie?
Przykłady chorób z czasów przed wprowadzeniem powszechnych szczepień w Polsce.
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/855556371158523/

Dlaczego boimy się odry w Polsce?
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/856645364382957/





Botulizm

Clostridum – rodzaj bakterii Gram-dodatnich, beztlenowych laseczek z typu Firmicutes, tworzących przetrwalniki. Rodzaj ten obejmuje ok. 60 gatunków drobnoustrojów, powszechnie występujących przede wszystkim w glebie oraz przewodzie pokarmowym zwierząt (w tym człowieka), narządach rodnych kobiet, a także w wodzie i ściekach.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Clostridium

Jeśli chodzi o ryzyko zgonu wskutek botulizm niemowlęcego przez spożywanie polskiego miodu to szanse są żadne. 
https://www.facebook.com/szczepienie/posts/1558314021047170

Rezerwuar i droga przenoszenia
http://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.3.3.

W Polsce zapadalność na botulizm w ogóle (z różnych przyczyn we wszystkich grupach wiekowych) to 0,06 na 100tys wg PZH
http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/index_p.html
Czyli rocznie ok 20 osób to liczba w stylu zgonów od trafienia piorunem, kilka razy więcej ludzi 6 w totka wygrywa.

Mimo iż obecnie nie ma zarejestrowanej szczepionki przeciw botulizmowi przeznaczonej do powszechnych szczepień, to prace nad nią trwają od czasów II wojny światowej; dostępne są szczepionki eksperymentalne, głównie dla osób szczególnie narażonych np. laborantów, poza tym produkcja jej nie jest wcale łatwa, bezpieczna i tania, różnie bywa z jej skutecznością, trwałością i NOPami. W przypadku zatrucia podaje się antytoksynę:
http://www.biomed.com.pl/karta_produktu.php?id=1&c=2

W USA w jednym przypadku stwierdzono zanieczyszczenie 10% próbek miodu przetrwalnikami C. botulinum, a w drugim 2%; we Włoszech w jednym przypadku wykryto 19,8% próbek miodu zanieczyszczonych przetrwalnikami, w drugim przypadku 6,7%, w Brazylii 7,0 i 3,0%, a w Argentynie 6,7 i 1,1%.
Z kolei badania próbek miodu w innych krajach nie wykazały w ogóle zanieczyszczeń przetrwalnikami C. botulinum. Do takich krajów należą: Niemcy, Francja, Polska i Arabia Saudyjska.  [..] obecność przetrwalników Clostridium botulinum w miodzie może być przyczyną botulizmu niemowląt. W Polsce prawdopodobnie zjawisko to do tej pory nie miało miejsca, gdyż w dużym stopniu zależy ono od rejonu geograficznego występowania przetrwalników laseczek jadu kiełbasianego w glebie. Poza tym w kraju nie jest rozpowszechniony sposób słodzenia mleka i płynów dla niemowląt miodem, czy pokrywanie miodem smoczka celem uspokajania płaczących dzieci, jak to jest praktykowane w innych krajach. Ze statystyk epidemiologicznych wynika, że przypadki dzieci dotkniętych botulizmem są w Polsce bardzo rzadkie. Dla przykładu w 2002 roku na 85 zatruć toksyną botulinową tylko w 1 przypadku dotyczyło to dziecka w przedziale 0-4 lat. Nie mniej zagrożenie istnieje ze względu na to, że obecnie w kraju znajduje się dużo miodu pochodzącego z różnych regionów geograficznych, tak zwanych miodów unijnych i pozaunijnych.

https://pasieka24.pl/index.php/pasieka-czasopismo-dla-pszczelarzy/36-pasieka-1-2009/329-miod-jako-rodo-botulizmu-niemowlt-botulizm-i-miod-cz-ii

Wątki na temat tężca archiwum grupy "Szczepić czy nie? Rozsądnie o..." 

https://www.facebook.com/groups/779018065479021/
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/876409572406536/
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/913449698702523/
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/search/?query=t%C4%99%C5%BCec  https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/873339216046905/?comment_id=873345832712910&offset=0&total_comments=42&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R1%22%7D&hc_location=ufi https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/874416352605858/  https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/874416352605858/?comment_id=874876889226471&offset=0&total_comments=53&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R5%22%7D




PZH podaje iż:

• Przechorowanie tężca nie chroni przed kolejnym zachorowaniem,
• Każde zranienie niesie ryzyko zakażenia bakteriami tężca, zwłaszcza, gdy rana ulegnie zanieczyszczeniu brudem, ziemią lub odchodami zwierząt,
• Każdy powinien być zaszczepiony po narażeniu, ponieważ zarodniki tężca występują powszechnie w przyrodzie,
• Odporność po szczepieniu zmniejsza się z upływem czasu, dlatego potrzebne są dawki przypominające.

http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/tezec/5/

Wcześniej strona PZH informowała, że również zaszczepienie nie chroni;> Sprawa jest jednak nieco bardziej skomplikowana, o czym dalej...

Czy możliwa jest odporność przeciwko bakterii wywołującej tężca?
 Zwykle artykuły naukowe mówią o obecności w surowicy krwi przeciwciał przeciwko toksynie (antytoksyny) przy nosicielstwie C. tetani, a nie przeciwko samej bakterii.

"In this paper we wish to report on the presence of tetanus antitoxin in the serum of individuals who carry tetanus bacilli in their digestive tracts."
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2128370/pdf/479.pdf

"Upon examining the sera of carriers we found that an appreciable amount of antitoxin was present and our conclusion was that carriers must be relatively immune to tetanus."
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2131104/pdf/361.pdf"

Naturalna odporność?
W materiałach WHO stwierdza się, że nie istnieje naturalne uodpornienie po ekspozycji ani nawet po przechorowaniu infekcji laseczkami tężca, ponieważ ilość toksyny tężcowej jest niewystarczająca na wzbudzenia produkcji przeciwciał
Jednak bardzo niska zapadalność na infekcje wywołane tężcem (1/100.000 w okresie przed wprowadzeniem szczepień) przy powszechności tego zarazka i zranień umożliwiających zakażenie świadczy na korzyść istnienia naturalnego uodpornienia.
https://szczepieniatezec.wordpress.com/naturalne-uodpornienie/


Dlaczego szczepionka uodparnia, a przechorowanie nie? Czy przechorowanie tężca wytwarza odporność?

Dlaczego nawet przechorowanie tężca może nie zapewnić nam trwałej odporności (możemy zachorować wielokrotnie), a nawet może nie dojść do uodpornienia (szeregu reakcji prowadzących do wytworzenia przeciwciał)?

"Toksyna tężcowa, poza tym, że jest toksyną (czyli substancją działającą szkodliwie na organizm, zaburzając jego funkcjonowanie), to jest także białkiem i ma właściwości immunogenne (układ zgodności tkankowej, kluczowy dla procesu rozpoznawania "swój" i "obcy", opiera się na rozpoznawaniu struktur białkowych).
Istnieje w immunologii pojęcie takiej jak immunogenność antygenu. Jest to zdolność substancji do wywołania przeciwko sobie swoistej odpowiedzi odpornościowej. Jeśli dany antygen silnie aktywuje układ odpornościowy, mówimy, że jest silnie immunogenny, w przypadku słabego działania określamy go jako słabo immunogenny. Niektóre antygeny w ogóle mogą nie wywoływać odpowiedzi odpornościowej - określamy je jako nieimmunogenne. Immunogenność danego antygenu zależy od wielu czynników, związanych z właściwościami danego antygenu lub stanem układu odpornościowego. Duży wpływ na immunogenność ma dawka antygenu, masa cząsteczkowa, miejsce i czas podania.
Analogicznie dzieje z tetanospazminą (zmiana innego czynnika wpływa na immunogenność). W przypadku naturalnego zakażenia C. tetani, czas ekspozycji tetanospazminy dla układu immunologicznego jest zazwyczaj zbyt krótki aby zdążył on zareagować. Wolna tetanospazmina dostaje się bezpośrednio do neuronów, gdzie wiąże się z receptorami wywołując objawy choroby i przestaje być rozpoznawana jako "obca". Proces ten zachodzi tak szybko, że wolna tetanospazmina ma bardzo małe prawdopodobieństwo napotkania komórki immunologicznej (stąd jej mała immunogenność). Ponadto wystarczy jej bardzo mała ilość aby wywołać objawy choroby.
Natomiast anatoksyna (toksoid) podana w szczepionce jest:a) Związana z adiuwantem, przez co czas ekspozycji jest znacznie dłuższy (sole glinu utrzymują ją w miejscu podania i powoli uwalniają), rośnie zatem drastycznie PRAWDOPODOBIEŃSTWO wielokrotnego spotkania z komórkami, które zainicjują odpowiedź immunologicznab) Pozbawiona zjadliwości (przez działanie formaldehydem i/lub temperaturą) przez co nie jest w stanie związać się z receptorami w neuronach i jest bardziej dostępna dla układu immunologicznego, nawet po odczepieniu od adiuwantu
Odzjadliwienie toksyny tężca (czyli wytworzenie toksoidu obecnego w szczepionce) nie pozbawia jej właściwości immunogennych. Owszem, niszczymy jej strukturę, ale tylko w taki sposób aby "nie pasowało" do receptora w neuronach (i nie wywołało objawów choroby). Miejsca aktywne tetanospazminy, czyli te fragmenty białka które mogą wiązać się z przeciwciałami nadal pozostaje "odkryte".
Starsze doniesienia opisują przypadki gdzie w różnych populacjach (rdzenni mieszkańcy) zaobserwowano obecność przeciwciał w surowicy krwi tych ludzi mimo braku wcześniejszego szczepienia.

https://szczepieniatezec.wordpress.com/naturalne-uodpornienie/

Nie wiadomo czy można powiedzieć, "dzieci w krajach mniej cywilizowanych w większości posiadają odporność na tężca bez przebytej choroby" jak to można wyczytać w pewnych źródłach... Raczej nie wszystkie, ale na pewno mają większą szansę na ekspozycję, która może wpływać na stan ich uodpornienia (niezależnie od kwestii szczepień).

Dlaczego tetanospazmina w układzie pokarmowym jest mniej niebezpieczna (bo nie powoduje rozwoju tężca) niż ta produkowana przez bakterie w ranie? Możliwe, że nie przedostaje się ona poza światło jelita (a więc nie trafia do krwioobiegu), lub ulega unieczynnieniu (pod wpływem soków żołądkowych, enzymów?)

Wg. niektórych badań populacyjnych przeciwciała przeciw tężcowi mają nawet osoby w ogóle nie szczepione. Prawdopodobnie dlatego, ze jest to dość powszechna w środowisku bakteria. Dlatego dopiero istotny spadek odporności i narażenie na bardzo złe warunki higieniczne są czynnikami ryzyka sprawiającymi, że tężec ma szanse rozwinąć się.

Poniżej badanie potwierdzające zjawisko samoczynnego nabierania odporności przez ludzi.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6680401

W materiałach WHO stwierdza się, że nie istnieje naturalne uodpornienie po ekspozycji ani nawet po przechorowaniu infekcji laseczkami tężca, ponieważ ilość toksyny tężcowej jest niewystarczająca na wzbudzenia produkcji przeciwciał:

„Immunity to tetanus toxin is induced only by immunization; recovery from clinical tetanus does not result in protection against further attacks. A small amount of tetanus toxin, although enough to cause the disease, is insufficient to stimulate antibody production. Therefore, all patients with clinical tetanus should be immunized with tetanus toxoid, either at the time of diagnosis or during convalescence.”

Źródło: The Immunological Basis for Immunization Series The Immunological Basis for Immunization Series. Module 3: Tetanus, WHO

Jednocześnie wymienione zostają badania i publikacje pokazujące istnienie takiego mechanizmu. WHO odrzuca jednak zgromadzone dowody na temat możliwego naturalnego uodpornienia, np. poniższe:

New concepts on tetanus immunization: naturally acquired immunity, J Hyg Epidemiol Microbiol Immunol. 1975
Response to single dose of tetanus vaccine in subjects with naturally acquired tetanus antitoxin, Lancet. 1981
Naturally acquired tetanus antitoxin in the serum of children and adults in Mali, Immun Infekt. 1983
Naturally acquired antibodies to tetanus toxin in humans and animals from the galápagos islands, J Infect Dis. 1983
Tetanus immunity in kibbutz women, Isr J Med Sci. 1989

Bardzo niska zapadalność na infekcje wywołane tężcem (1/100.000 w okresie przed wprowadzeniem szczepień) przy powszechności tego zarazka i zranień umożliwiających zakażenie świadczy na korzyść istnienia naturalnego uodpornienia.

Możliwym mechanizmem naturalnego uodpornienia przeciwko tężcowi jest badane w latach 20. i 30. XX wieku w Chinach naturalne uodpornienie powstające przez obecność bakterii tężca w przewodzie pokarmowym człowieka. Dzięki digitalizacji archiwalnych wydań naukowych periodyków można o tym poczytać w poniższych publikacjach:

Studies on the relation of tetanus bacilli in the digestive tract to tetanus antitoxin in the blood, j exp med. 1923
The immunity produced by the growth of tetanus bacilli in the digestive tract, j exp med. 1926
The tetanus bacillus as an intestinal saprophyte in man, j exp med. 1922

Klasyfikacja rany chirurgicznej w zależności od ryzyka zakażenia bakteryjnego, do którego może dojść w trakcie trwania zabiegu, została opracowana w 1964 roku przez Amerykańską Narodową Akademię Nauk (National Academy of Sciences) i Narodową Radę Badań (National Research Council). Klasyfikacja jest nadal aktualna i używana przez towarzystwa naukowe, które opracowują rekomendacje stosowania profilaktyki operacyjnej. Klasyfikacja nie pozwala jednakże na precyzyjne okre- ślenie prawdopodobieństwa zakażenia miejsca operowanego, gdyż opisuje tylko jeden z w wielu czynników ryzyka jego wystąpienia. W jednym z największych badań monitorowania zakażeń rany pooperacyjnej, przeprowadzonej na prawie 63000 pacjentach, ogólny odsetek zakażeń wyniósł 4,7%, a zależności między rodzajem rany i częstością występowania powikłań operacyjnych przedstawia tabela 1 [1].

http://www.antybiotyki.edu.pl/pdf/szpitalna/stosowanie-antybiotykow.pdf

Antybiotyk podawany profilaktycznie przy operacjach z raną czystą powinien działać na gronkowce metycylinowrażliwe, w przypadku zabiegów urologicznych – na bakterie Gram–ujemne, a w przypadku zabiegów z otwarciem przewodu pokarmowego – na bakterie Gram-ujemne i beztlenowce np. cefazolina podawana do 30 minut przed zabiegiem. Jednorazowa dawka zabezpiecza na 3-4 godziny, zwykle stosuje się do 24h po operacji. Wydłużanie profilaktyki okołooperacyjnej powyżej 24 godz. nie zmniejsza ryzyka powikłań infekcyjnych, może zwiększać ryzyko powstania lekooporności i działań niepożądanych
Brak dowodów uzasadniających rozszerzanie wskazań do profilaktyki u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka zakażenia, np. cukrzyca, otyłość, nikotynizm • Brak dowodów uzasadniających zmianę profilaktyki okołooperacyjnej u pacjentów dłużej leżących w szpitalu przed zabiegiem




Antytoksyna dostępna w Polsce

Uodparnianie bierne AT (antytoksyna) ma znaczenie tylko w pierwszych 48 godz (źródło, Chirurgia dla stomatologów)od zranienia i do takiego czasu ją podajemy. Jeśli rana nie została opracowana do 24 godz to ryzyko rozwoju tężca wzrasta stąd zalecenia u osób niedawno szczepionych podania zarówno anty jak i anatoksyny.
Td - szczepionka błoniczo-tężcowa o zmniejszonej zawartości komponentu błoniczego
AT- antytoksyna, w Polsce Tetabulin-Inject
TT(tetanus toxid)= SZCZEPIONKA= ANATOKSYNA  

http://www.przychodnia.pl/el/leki.php3?lek=2112

Szczepionki przeciw tężcowi zarejestrowane w Polsce (2016 rok)

Szczepionki monowalentne ze składnikiem tężcowym:

Tetana (zastąpiła szczepionkę TT)
Typ szczepionki: szczepionka przeciw tężcowi, adsorbowana,
Antygen: toksoid tężcowy,
Podmiot odpowiedzialny: IBSS Biomed S.A. Kraków,
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

Szczepionka T
Typ szczepionki: szczepionka przeciw tężcowi, adsorbowana,
Antygen: toksoid tężcowy,
Podmiot odpowiedzialny: IBSS Biomed, Warszawa,
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

Szczepionki skojarzone ze składnikiem tężcowym i błoniczym:

Clodivac (zastąpiła szczepionkę Td)
Typ szczepionki: szczepionka przeciwko błonicy i tężcowi
o zmniejszonej zawartości antygenu, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy,
Podmiot odpowiedzialny: IBSS Biomed S.A., Kraków
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

DT
Typ szczepionki: szczepionka błoniczo- tężcowa adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy,
Podmiot odpowiedzialny: IBSS Biomed S.A., Kraków,
Postać: zawiesina do wstrzykiwań podskórnych,
Dawka: 0,5 ml;

Td-pur
Typ szczepionki: szczepionka przeciwko błonicy i tężcowi
o zmniejszonej zawartości antygenu, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy,
Podmiot odpowiedzialny: Novartis Vaccines and Diagnostics S.r.l., Włochy
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;


Szczepionki skojarzone ze składnikiem tężcowym, błoniczym i krztuścowym:

DTP
Typ szczepionki: szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi,
adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, szczepy Bordetella pertussis
Podmiot odpowiedzialny: IBSS Biomed S.A., Kraków,
Postać: zawiesina do wstrzykiwań podskórnych,
Dawka: 0,5 ml;

ADACEL
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
(bezkomórkowa, złożona), adsorbowana o zmniejszonej zawartości
antygenów błonicy i krztuśca
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
Podmiot odpowiedzialny: Sanofi Pasteur S.A., Francja
Postać: zawiesina do wstrzykiwań
Dawka: 0,5 ml;

Boostrix
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
(bezkomórkowa), adsorbowana, o zmniejszonej zawartości
antygenów błonicy i krztuśca
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Biologicals S.A., Belgia
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

INFANRIX ®- DTPa
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
bezkomórkowa, złożona, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Biologicals S.A., Belgia
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,

Tdap Szczepionka SSI
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
(bezkomórkowa), adsorbowana, o zmniejszonej zawartości antygenów błonicy i krztuśca
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
Podmiot odpowiedzialny: Statens Serum Institute, Dania
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml.

TRIPACEL®
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
(bezkomórkowa, złożona), adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
Podmiot odpowiedzialny: Sanofi Pasteur S.A., Francja
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

Szczepionki skojarzone ze składnikiem tężcowym, błoniczym, krztuścowym i poliomyelitis:

Boostrix Polio
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
(bezkomórkowa) i poliomyelitis (inaktywowana), adsorbowana,
o zmniejszonej zawartości antygenów błonicy i krztuśca
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
wirusy poliomyelitis
Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Biologicals S.A., Belgia
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

DULTAVAX
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i poliomyelitis
(inaktywowana), adsorbowana o zmniejszonej zawartości antygenów,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, wirusy poliomyelitis
Podmiot odpowiedzialny: Sanofi Pasteur S.A., Francja
Postać: zawiesina do wstrzykiwań
Dawka: 0,5 ml;


Szczepionki skojarzone 5 składnikowe:

INFANRIX ® IPV + Hib
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
bezkomórkowa, złożona, poliomyelitis inaktywowana i haemophilus typ b
skoniugowana, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
wirusy poliomyelitis, polisacharyd szczepu Haemophilus influenzae typ b,
Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Biologicals S.A., Belgia
Postać: proszek i zawiesina do sporządzania zawiesiny do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

PENTAXIM®
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi bezkomórkowa,
złożona, poliomyelitis inaktywowana i haemophilus typ b skoniugowana, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
wirusy poliomyelitis, polisacharyd szczepu Haemophilus influenzae typ b,
Podmiot odpowiedzialny: Sanofi Pasteur S.A.,
Postać: proszek i zawiesina do sporządzania zawiesiny do wstrzykiwań
Dawka: 0,5 m;

Szczepionki skojarzone 6 składnikowe:

INFANRIX® Hexa
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi bezkomórkowa
złożona, wirusowemu zapaleniu wątroby typu b i poliomyelitis inaktywowana
i haemophilus typ b skoniugowana, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
antygen powierzchniowy wirusa zapalenia wątroby typu B, wirusy poliomyelitis,
polisacharyd szczepu Haemophilus influenzae typ b,
Podmiot odpowiedzialny: GlaxoSmithKline Biologicals S.A., Belgia
Postać: proszek i zawiesina do sporządzania zawiesiny do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;

HEXACIMA
Typ szczepionki: szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi
bezkomórkowa złożona, wirusowemu zapaleniu wątroby typu b
i poliomyelitis inaktywowana i Haemophilus influenzae typ b
skoniugowana, adsorbowana,
Antygeny: toksoid błoniczy, toksoid tężcowy, antygeny Bordetella pertussis,
antygen powierzchniowy wirusa zapalenia wątroby typu B, wirusy
poliomyelitis, polisacharyd szczepu Haemophilus influenzae typ b,
Podmiot odpowiedzialny: Aventis Pasteur S.A., Francja
Postać: zawiesina do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce,
Dawka: 0,5 ml.


Szczepionki skojarzone przeciw durowi brzusznemu i tężcowi:

TyT
Typ szczepionki: szczepionka przeciw durowi brzusznemu i tężcowi,
adsorbowana
Antygeny: inaktywowany szczep Salmonella typhi i toksoid tężcowy,
Podmiot odpowiedzialny: IBSS Biomed S.A., Kraków
Postać: zawiesina do wstrzykiwań,
Dawka: 0,5 ml;


Źródło:
Dr hab. n. med. Ewa Augustynowicz - Zakład Badania Surowic i Szczepionek - Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=340&to=szczepionka


Różne inne informacje do zweryfikowania:
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/845287905518703/?comment_id=855182234529270&offset=0&total_comments=17&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R%22%7D  https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/841217085925785/?comment_id=843313809049446&offset=0&total_comments=69&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R6%22%7D http://szczepienie.blogspot.com/2015/03/jak-dugo-dziaa-szczepionka-dtp.html
“Podstawą profilaktyki tężca jest chirurgiczne opracowanie rany przed upływem 24h od zdarzenia” http://infekcje.mp.pl/wytyczne/show.html?id=54139
"Tężec jest toksykozą, stąd poszczepionkowe IgG 0,01 IU/ml w przypadku ciężkich zakażeń nie wystarczy"
http://szczepienia.pzh.gov.pl/main.php?p=3&id=83&sz=1322&to=szczepionka …
https://naturalhealthconsult.wordpress.com/2010/03/10/szczepieniaczyli-skad-ten-pomysl-cz-5-tezec/
http://szczepienie.blogspot.com/p/hartowanie-higiena-ukad-odpornosciowy.html
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/845287905518703/?comment_id=855182234529270&offset=0&total_comments=17&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R%22%7D
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/841217085925785/?comment_id=843313809049446&offset=0&total_comments=69&comment_tracking=%7B%22tn%22%3A%22R6%22%7D
https://www.facebook.com/groups/779018065479021/permalink/873339216046905/?
http://naturalhealthconsult.wordpress.com/2010/03/10/szczepieniaczyli-skad-ten-pomysl-cz-5-tezec/

Literatura:
R.Berghold „Therapie und Prophylaxe des Tetanus”
R.Bornmuth „Zum Problem der aktiven Immunisierung gegen Tetanus”
L.Lewin „Gifte und Vergiftungen”


Tetanus Toxoid Vaccination: An Overview
http://www.vaccinationcouncil.org/2010/08/19/tetanus-toxoid-vaccination-an-overview/ (do zweryfikowania)

Read More