Tatuaże - istotne zagrożenie dla zdrowia HBV, NTM, kadm, ołów, cynk, arsen, chrom, a nawet rtęć?

Tatuaże jest to kolejny czynnik nie bez znaczenia dla naszego zdrowia.
Poniżej kompleksowy zbiór najważniejszych argumentów (od najbardziej popularnych chociaż nie najważniejszych + przytoczone zostały także kontrargumenty o ile takie istnieją).

Infekcje, zakażenia

Warto wiedzieć, że tusz tatuaży to nie tylko tzw. kancerogenna chemia ale także zagrożenie mikrobiologiczne np. NTM (non-tuberculous mycobacteria - zakażenia skóry w różnym stopniu najczęściej przy stosowaniu rozcieńczanych szarych tuszy), a nawet wirusy HCV, HBV (wirusy wątroby), HPV (wirus brodawczaka), HSV, HHV (wirusy opryszczek) czy wirusy i bakterie z flory skóry innych pacjentów jak paciorkowce, gronkowce nawet MRSA (po hospitalizacjach) S. aureus, S. epidermidis aż po HIV. Co ciekawe nadal jest to statystycznie istotne zagrożenie - nawet w UE. Stosowanie rękawiczek jednorazowych nie chronią przed zakażeniem jeśli są zabrudzone np. jeśli dotknięto skażonego pokrętła od maszynki krwią pochodzącą od osoby zakażonej, to ryzyko infekcji jest szacowane zgodnie z WHO na około 6-60% w przypadku WZW B, 2% WZW C oraz poniżej 0,1-0,3% w odniesieniu do HIV. Ryzyko zależy od ilości zakażonej krwi, która dostała się do organizmu. Szacuje się, że do zakażenia WZW B wystarcza śladowa ilość krwi, natomiast zakażenie WZW C i HIV wymaga orientacyjnie około 100μl zakażonej krwi (u osób z osłabioną odpornością nawet dużej mniej, notowane są takie przypadki). Najczęściej zarażamy się HBV. Wirus zapalenia wątroby typu B jest stosunkowo odporny na warunki środowiska zewnętrznego i w temperaturze pokojowej przeżywa na skażonych powierzchniach ponad 7 dni, a do tego jest dość popularny, natomiast wirus HIV już po kilku godzinach po wyschnięciu ponad 90–99% wirusa HIV ulega dezaktywacji. Nawet użycie tej samej igły zaraz po nosicielu HIV nie daje pewności co do zarażenia się

Aczkolwiek w przypadku ekspozycji najlepiej jak najszybciej zgłosić do najbliższego specjalistycznego ośrodka chorób zakaźnych, aby lekarz, po ocenie ryzyka podjął decyzję o ewentualnej profilaktyce poekspozycyjnej HIV za pomocą leków antyretrowirusowych, która powinna być rozpoczęta tak szybko, jak tylko to jest możliwe (najlepiej w ciągu dwóch godzin) i nie później niż 36 do 48 godzin od chwili ekspozycji.

Niebezpiecznie składniki

Generalnie skład nowoczesnego tuszu to różne węglowodory (produkt uzyskiwany z ropy naftowej) z dodatkami, problem w tym, że duża ich część w odpowiedniej dawce i warunkach (po naświetlaniu UV - słońce czy zakażeniu) staj się istotnie rakotwórcza. W składzie tatuaży w zależności od koloru znajdują się m.in. nikiel, żelazo, węgiel w postaci sadzy lub popiołu; siarczanu IV kadmu, PbCrO4 (często zmieszanego z PbS), a w mniej nowoczesnych też TiO2 (dwutlenek tytanu), BaSO4 (siarczan baru), Fe3O4 (tlenek żelaza, magnetyt), FeO (tlenek żelaza), HgS (siarczek rtęci) czy CdSe (selenek kadmu). Tatuaż to nie jest szampon ze szkodliwą chemią stosowany na skórę, a potem zmywany, stosowany kilka tygodni, góra miesięcy. Tatuaże są do końca życia i problem w tym, że układ odpornościowy musi je przetworzyć wcześniej czy później (Także w sytuacji ich usuwania, bo nikt nie wycina sobie przecież skóry z tatuażem...)

Nasz układ odpornościowy jest zmuszony aby powolutku pożerać cząsteczki tuszu i te mniejsze transportować po całym organizmie (głównie do wątroby, niżej badania pośmiertne potwierdzające, że składniki tuszów są odnajdywane niemal w każdej części ludzkiego organizmu), te większe pozostają w skórze dłużej z czasem degradując się przez ciepło, mechaniczne uciskanie skóry, drapanie, promieniowanie UV (światło słoneczne - warto unikać opalania się) oraz czasem różne infekcje, uszkodzenia skóry, laser są stopniowo rozbijane z czasem są wchłaniane przez kolejne umierające fagocyty, które zjadane są przez kolejne, więc małymi kroczkami ale stale organizm może być podtruwany (kwestia jak reaguje).

"Zazwyczaj tusz nie migruje zbyt daleko od miejsca  wstrzyknięcia i zwykle pozostaje w warstwie skóry właściwej, jednak naukowcy odkryli, że składniki tuszu do tatuażu mogą podróżować po całym organizmie w postaci mikro i nanocząsteczek. Szczególnie niepokojący jest fakt, że stwierdzono, iż cząsteczki te docierają do węzłów chłonnych. Barwniki stosowane przy wykonywaniu tatuaży w swoim składzie mogą zawierać m.in. metale ciężkie
https://www.gov.pl/web/psse-warszawa/tusze-do-tatuazy

Nawet jeśli obecnie ktoś jest zdrowy i nic mu nie jest, z wiekiem może się np. uczulić na składniki tatuażu, pojawią się różne zatrucia i tatuaż może stać się ukrytym źródłem problemów zdrowotnych. Czasem drobnych jak statystycznie częściej pojawiające się wypryski w miejscu tatuaży. Jednak najczęściej do zatruć i problemów dochodzi przy usuwaniu tatuażu laserem przez rozbijanie go na drobne cząsteczki. Zrobienie dużego obszaru na raz oznacza, że każda cząstka tatuażu zostanie pochłonięta przez układ odpornościowy i może trafić w różne miejsca z krwią. W skrajnych przypadkach niestety potrafi to wyglądać jak na zdjęciu poniżej.

Po wykonaniu tatuażu może wystąpić zaostrzenie istniejącej łuszczycy, atopowego zapalenia skóry i ropnego zapalenia skóry. 
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26940693/

Dlatego choroby skóry bywają przeciwwskazaniami do wykonania tatuaży, a w szczególności: łuszczyca, liszaj płaski, atopowe zapalenie skóry, wyprysk, sarkoidoza, bielactwo, czynna opryszczka, półpasiec, miejscowe bakteryjne, wirusowe, grzybicze stany zapalne skóry, znamiona, nowotwory skóry w polu zabiegowym.
https://www.termedia.pl/dermatologia/Tatuaze-i-przeciwwskazania-dermatologiczne-do-ich-wykonania-,45997.html

Degradacja tatuaży na słońcu - czyli dlaczego niebieskie tatuaże po latach są zielone?

Skóra pod wpływem promieni słonecznych nagrzewa się, co pobudza do działania krwinki znajdujące się w pobliżu barwnika wprowadzonego pod skórę. Przyśpiesza to stopniowe blaknięcie tatuażu, kolory robią się jaśniejsze i mniej ostre. Najbardziej narażony na blaknięcie jest żółty, niebieski, zielony i biel.  Skutki takiej ekspozycji na słońcu zauważymy po latach, nie od razu.

Wszystkie jasne kolory oraz biele straciły swoje nasycenie i zżółkły na tyle, że tatuaż trzeba było poprawiać aby nie odbiegał od reszty. Po ekspozycji na słońcu mogą wystąpić także inne reakcje skórne: podrażnienie, pieczenie, blaknięcie, ciemnienie kolorowego barwnika. Czarny tusz pochłania światło dlatego odczuwamy większy dyskomfort na słońcu. Kontury stają się wyczuwalne, tusz z biegiem czasu jaśnieje i zmienia barwę na zielono-niebieską – mówi Kejti Dumka z toruńskiego studia Opium Tattoo.

 Tusz umieszczony przez tatuażystę w skórze właściwej zmieni się pod wpływem promieniowania słonecznego. Mikrocząsteczki farby będą traciły kolor i zmieniały się - biały stanę się szary, niebieski będzie szedł w stronę zielonego, żółty zmieni się w pomarańczowy a czarny stanie się szarym. Oczywiście wszystko zależy od wielu czynników a najważniejszym jest moc i długość opalania. Najgorsze co możemy zrobić to opalać się bez kremów z filtrem podczas najmocniejszego słońca. To właśnie wtedy mikrocząsteczki tuszu będące w naszej skórze będą rozkładane przez promienie UV a nasz tatuaż będzie wyglądał coraz gorzej – tłumaczy Maciej Michalak twórca kosmetyków do pielęgnacji tatuaży „Neba”.

https://www.tattooartist.pl/artykuly/faq-tatuaze/tatuaz-a-slonce/

Tusz rozpada się pod wpływem UV
"Analizując prawie 100 obecnie używanych tuszy, naukowcy odkryli, że barwniki azotowe pod wpływem światła UV mogą ulegać rozpadowi do związków, które są znane jako rakotwórcze"

https://blogerzy.org/kategorie/styl-zycia/tusz-do-tatuazy-nie-jest-obojetny-dla-organizmu/

https://www-esrf-fr.translate.goog/home/news/general/content-news/general/scientists-find-that-nanoparticles-from-tattoos-travel-inside-the-body.html?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=op,sc

Generalnie nawet dla zdrowego metale ciężkie: antymon, arsen, chrom, kobalt, beryl, ołów, nikiel oraz nanocząsteczki, ftalany i węglowodory w odpowiedniej dawce są oddziaływujące szkodliwie na gospodarkę hormonalną, a niektóre z nich mają działanie kancerogenne. Także rozmiar tatuażu i jego położenie będzie tu kluczowe. Tatuaże czym więcej czym większe i czym bardziej kolorowe wiążą się z geometrycznie większym ryzykiem dla zdrowia wg. poniższych badań - cytat ze źródłem: 

"Każdą z próbek tuszu zbadano pod kątem zawartości takich metali ciężkich jak: kadm, ołów, cynk, arsen, chrom oraz rtęć. Wyniki. Wyniki badań wykazały duże zróżnicowanie stężeń metali ciężkich (Cd, Pb, Zn, Hg, As, Cr) w badanych próbkach tuszów do tatuażu. W tuszach koloru czarnego odnotowano najwyższe stężenie rtęci i chromu, w tuszu białym: kadmu, ołowiu i cynku, natomiast w zielonym – arsenu. Wnioski. Przeprowadzone badania wskazują na znaczącą zawartość metali ciężkich w tuszach do tatuażu, która uzależniona jest od koloru i producenta tuszu. Tusze kolorowe zawierają kadm, ołów i arsen w większych stężeniach niż częściej stosowane tusze czarne. Wykorzystywanie tuszów kolorowych w większych ilościach (gęsty wzór i większa powierzchnia ciała nim pokryta) może stanowić ryzyko dla zdrowia." Zawartość metali ciężkich w tuszach do tatuażu – ryzyko dla zdrowia 2017 Anna Dembska1,A, Danuta Rogala2,B,D, Anna Spychała2,C-D, Ilona Hajok2,F, Agata Piekut2,E-F

Badanie przedstawiające mocne dowody zarówno na migrację, jak i długotrwałe osadzanie się toksycznych pierwiastków i pigmentów, a także na zmiany konformacyjne biomolekuł, które prawdopodobnie przyczyniają się do zapalenia skóry i innych powikłań
https://www.nature.com/articles/s41598-017-11721-z 

Warto też spojrzeć na badania, których kierownikiem był Dr John Świerk, przebadał kilkadziesiąt tuszy z rynku USA pod kątem tego jak reagują na promieniowanie UV i nie tylko. Niestety wyniki są mocno niepokojące.

Możliwe są też powikłania obejmujące alergie, różnorodne stany zapalne i potencjalnie wyższe ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory. 
https://www.totylkoteoria.pl/tatuaze-zdrowie-czy-warto/

Fakt wykonywania tatuażu, a ryzyko nowotworu. 

Czy tatuowanie niektórych zmian skórnych (np. pieprzyki) podnosi ryzyko nowotworu? Czy osoby z dużą ilością pieprzyków są w grupie ryzyka?
Poniżej badanie 50 przypadków raka skóry, który powstał na tatuażach: 23 przypadki raka płaskonabłonkowego i rogowiaka kolczystokomórkowego, 16 przypadków czerniaka i 11 przypadków raka podstawnokomórkowego.  
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22469126/

"Nie ma dobrze określonego związku między rakiem a tatuażami"
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26940693/

"Istnieją dowody potwierdzające, że tatuaż i późniejszy rak podstawnokomórkowy mogą być zbieżnymi zdarzeniami, w wyniku których uraz związany z wstrzyknięciem tatuażu lub pigmenty i barwniki tatuażu (w ich stanie natywnym lub po zmianie pod wpływem promieniowania ultrafioletowego) lub oba mają rakotwórczy wpływ na organizm. rozwój raka podstawnokomórkowego w tym miejscu."
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7443651/

Pojawiają się także badania wskazujące, że tego typu zatrucia mają wpływ na płodność, przebieg ciąży, a nawet na zachowanie dziecka - zatrucie metalami ma wpływ na płód i nie kończy się na dziecku, a dopiero zaczyna bo kumulują się w jajeczkach, które wytwarzane są u dziewczynki jeszcze w fazie płodowej. W skrócie mówiąc narażając się na metale ciężkie przez np. tatuaże, żywność (zatrute ryby), kontakt z uszkodzonymi żarówkami energooszczędnymi, rtęciowymi termometrami, amalgamat, zatrutą wodą, powietrzem ze smogiem, pestycydami z rolniczych rejonów oprysków będąc w złym czasie w złym miejscu zapewniamy sobie wnuków w spektrum ASD...  (informacje z wykładów dr. Witczaka są całkiem ciekawe bo to pewne novum w medycynie bo rzadko kiedy bierze się pod uwagę przyczyny tak odległe np. https://rumble.com/v3isbty-dr.n.med.-piotr-witczak-czego-ci-lekarz-nie-powie-15.04.23-arena-gliwice.html)

Co ciekawe, szanse, na spektrum ASD w takich przypadkach nie są małe, promilowa;) Akurat wymienione  czynniki zwiększają prawdopodobieństwo tysiące razy, przy pewnych progach narażenia wręcz dziwne będzie jeśli nie odbije się to na wnukach. Więcej na ten temat różnych czynników wpływających na ASD na https://szczepienie.blogspot.com/p/encefalopatia-autyzm-mmr-szczepienia.html

Toksyczne metale mają zdolność do bioakumulacji w organizmie matki przez wiele lat nawet po przerwaniu ekspozycji [1,2,3] z takich źródeł jak amalgamaty stomatologiczne [4], szczepionki [5,6], ryby [7], tatuaże [Prantsidis, A., et al. „Unusual mercury poisoning from tattoo dye.” Hippokratia 21.4 (2017): 197. 8], rozbite termometry rtęciowe [9] i żarówki [10]. Pomimo stopniowego wycofywania z rynku technologii medycznych zawierających rtęć, jej stężenie w środowisku i populacji wciąż może rosnąć (https://www.eea.europa.eu/highlights/mercury-pollution-remains-a-problem). Pewna pula toksycznych metali jest przekazywana do płodu poprzez transfer łożyskowych [11,12] i karmienie piersią [12]. Dzieci z ASD mają podwyższony poziom toksycznych metali, w szczególności rtęci, ołowiu i aluminium, których profil toksycznych oddziaływań ma wystarczający potencjał do wywołania zaburzeń prowadzących do rozwoju ASD [13,14,15,16,17].

https://proremedium.pl/2023/08/20/efekt-synergiczny-dzialania-toksycznych-metali-w-okresie-pre-i-postnatalnym-jako-dominujacy-czynnik-w-patogenezie-zaburzen-ze-spektrum-autyzmu/

Czy tatuaż może uszkodzić układ nerwowy?

Tatuaże w okolicach lędźwi to problem dla anestezjologów, wielu nie zdecyduje się na zrobienie znieczulenia zewnątrzoponowego [stosowanego np. przy porodzie - przyp. red]. Istnieje bowiem ryzyko, że wkłuwając igłę przeniesie się pigmenty z tuszu głębiej, a one mogą uszkodzić system nerwowy.
Barwnik z tatuaży może przedostać się do rdzenia kręgowego i uszkodzić nerwy.6 mar 2017
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-kobiece/tatuaz-a-znieczulenie-w-kregoslup-aa-8875-etr8-ZY1w.html

Tatuaże wykonywane na rękach mogą natomiast uniemożliwić pobieranie krwi w tych miejscach. Prześwietlenie rentgenowskie nie ma wpływu na tatuaż, ale MRI (rezonans magnetyczny) podgrzewa tusz, co może powodować zmianę jego składu chemicznego, a uzyskany w badaniu obraz, jak twierdzą specjaliści, bywa zniekształcony. [1]

W okolicach taturaży czasem powstają ziarniaki - guzki, które mogą tworzyć się wokół materiału postrzeganego przez organizm jako obcy, np. cząstek pigmentu do tatuażu.
https://www.fda.gov/cosmetics/cosmetic-products/tattoos-permanent-makeup-fact-sheet

[..] Tatuażu nie mogą wykonywać osoby, które chorują na epilepsję, serce i powikłania związane z układem krążenia. Na liście przeciwwskazań znajduje się również hemofilia, łuszczyca, stany zapalne, gorączkowe, pooperacyjne, osłabienie, ciąża oraz nosicielstwo wirusa HIV. Nie informuje się jednak o tym, że bardzo poważnie zagrażające zdrowiu reakcje alergiczne na toksyny wprowadzone do ciała mogą pojawić się dopiero po kilku tygodniach, miesiącach, a nawet latach – i to kilkudziesięciu. Wiele przypadków raka skóry powiązano z tatuażami. A jeśli czerniak rozwija się w ciemnym tatuażu trudno wcześnie go wykryć. Zwracam też uwagę na to, by tatuażami nie kamuflować znamion i nawet nie wykonywać ich w ich pobliżu, bo gdy dojdzie przez przypadek do usunięcia znamienia, to gdyby później cokolwiek się działo, nie będzie wiadomo, gdzie było ognisko pierwotne i jak taki nowotwór leczyć.

Jeśli masz skłonność do powstawania keloidów – blizn, które rosną poza normalne granice – jesteś narażony na ryzyko powstania keloidów w wyniku tatuażu.
https://www.fda.gov/cosmetics/cosmetic-products/tattoos-permanent-makeup-fact-sheet

O dr Johnie Świerku wraz z listą publikacji na temat zagrożeń związanych z tatuażami
https://www.naamastudios.com/en-gb/blogs/naama/naama-interviews-john-swierk-expert-on-tattoo-ink

Chińskie niezbadane barwniki, tusze z metalami ciężkimi? 
Rozcieńczane, mieszane w zakładach aby stworzyć bogatszą paletę kolorów taniej? Czy to możliwe w UE?

Oczywiście oficjalnie UE wprowadziło szereg ograniczeń dotyczących substancji szkodliwych, które mogą znajdować się w tuszach do tatuażu i makijażu permanentnego. Zakazano stosowania substancji o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub toksycznym dla rozrodczości. Ponadto, ograniczono zawartość metali ciężkich, takich jak rtęć, kadm i ołów. Jednak nie znaczy to, że tańszych tuszy z chin nie dostanie się na rynku w UE. Nadal występują jednak w innej kategorii z innym celem stosowania. Dystrybutorzy, zakłady robiące tatuaże mogą zdecydować się na oszczędność i kto ich sprawdzi? Powiatowy Inspektor Sanitarny sprawdza tylko procedury sterylizacji sprzętu, sposoby przeprowadzania dezynfekcji skóry oraz dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń, ale robi to na wniosek i nie sprawdza używanego tuszu,  spektrometrii każdego barwnika to droga sprawa więc musimy ufać.  Niezwykle istotna jest także kwestia utylizacji odpadów kupując tusz bez certyfikatów. Regulacje dotyczące tuszy są podobne jak te dotyczące suplementów. Podrabianych suplementów jest masa, nie podlegają takim samym regulacjom jak leki, więcej https://szczepienie.blogspot.com/2013/07/suplementy-szkodliwe-bezwartosciowe-nie.html
Tusz wątpliwego pochodzenia może mieć nawet lepsze parametry i dużo lepsze kolory, długofalowe skutki klienci odczują po latach.

"Duża liczba pigmentów pochodzi z krajów azjatyckich, a w Europie tylko się je dystrybuuje i sprzedaje.

Dlatego właśnie ustalenie pochodzenia pigmentu bez analizy chemicznej jest w zasadzie niemożliwe. Z tego powodu wytatuowani bardzo często nie wiedzą nawet, jaki rodzaj pigmentu został użyty przy ich tatuażu. A jakie składniki mogą znajdować się w tuszach? To kilka przykładów: kolor czarny może zawierać różne typy węglowodorów – ropa naftowa – z których większość jest rakotwórcza; w żółtym można znaleźć ślady siarczynu kadmu, a jego związki uważa się za kancerogenne; kolor czerwony jest najbardziej niebezpieczny dla zdrowia, bo oprócz soli metalicznych, które są toksyczne, może zawierać niewielkie ilości rtęci. Częstym składnikiem zielonego pigmentu jest kobalt wpływający na powstawanie raka skóry i chorób serca. W starszych tatuażach wykryto też ołów i chrom, związki litu i miedzi. Według badań przeprowadzonych przez uniwersytet w Kopenhadze, rakotwórcze substancje chemiczne ujawniono w 13 z 21 pigmentów najczęściej używanych w Europie.

Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) wydała raport ostrzegający iż stosowane barwniki mogą być przyczyną poważnych chorób, zwłaszcza tusze o kolorach czerwonym, zielonym, niebieskim i purpurowym. ECHA dopatrzyła się też związku używania czerwonego tuszu z zapaleniami skóry. W efekcie agencja zaleciła wprowadzenie ograniczeń w jego stosowaniu. Komisja miała przygotować projekt i teoretycznie miał on powstać do połowy 2019 roku, ale żadnych danych na ten temat nie znalazłam. Natomiast w marcu 2019 Amerykańska Agencja ds Żywości i Leków także ostrzegała, że kilka popularnych tuszy używanych przy tatuowaniu może szkodzić zdrowiu, a ich wstrzykiwanie pod skórę może wywołać poważne infekcje.

https://plus.polskanews.pl/tatuaz-piekna-ozdoba-ciala-czy-zagrozenie-zdrowia-nie-kazdy-wie-jak-powazne-konsekwencje-zdrowotne-moze-powodowac-tatuaz/ar/c14-14316055 [1]

Przypadki zakażeń skórnych wywołanych przez prątki niegruźlicze u osób z tatuażami 17.12.2018

opracowała: lek. med. Martyna Biała ProMED-mail

W kwietniu 2015 r. do dermatologa w Miami zgłosiły się 3 osoby z zakażeniami skórnymi. Z uzyskanych z wywiadu informacji okazało się, że pacjenci w lutym/marcu 2015 r. wykonali tatuaże w tym samym studiu. Na podstawie obrazu klinicznego wysunięto podejrzenie zakażenia prątkami niegruźliczymi (non-tuberculous mycobacteria – NTM), co w badaniu bioptatu skóry. Prątki NTM są szeroko rozpowszechnione w środowisku wodnym oraz glebie. Podczas prowadzonego dochodzenia epidemiologicznego okazało się, że właściciel studia tatuaży używał szarego tuszu, który w momencie zakupu był otwarty, a następnie używany przez kilka miesięcy. Tusz był rozcieńczony w celu uzyskania większej liczby odcieni szarości w obrębie tatuażu. Departament Zdrowia na Florydzie postanowił przeprowadzić badanie wśród osób korzystających z usług studia tatuaży, w którym doszło do zakażeń NTM. Spośród 226 klientów u 38 stwierdzono objawy mogące wskazywać na zakażenie prątkami niegruźliczymi. Klientom tym tatuaże wykonywały 3 różne osoby. Analiza wykazała, że wykonanie tatuażu z użyciem szarego tuszu wiązało się z 8,2 razy częstszym wystąpieniem osutki u badanych. U wszystkich 38 osób wystąpiły grudki bądź krosty, u 29 (76,3%) stwierdzono zaczerwienienie, w 22 przypadkach (57,9%) świąd, u 10 (26,3%) obrzęk oraz ból, zaś u 3 osób (7,8%) wystąpiła gorączka. Z wywiadu wiadomo, że 17 osób zgłosiło się do lekarza po wystąpieniu objawów, 9 osobom przepisano antybiotyk. Naukowcy przeprowadzili również badania bioptatów skóry oraz próbek tuszów i wody z kranów, używanych w innych studiach tatuaży, w kierunku obecności NTM. Analiza filogenetyczna próbek środowiskowych i bioptatów skóry wykazała dwa izolaty M. fortuitum (z tuszu szarego i z bioptatu skóry) oraz 11 izolatów M. abscessus (pięć z butelek tuszu, dwa z wody z kranu i cztery z bioptatów skóry). Ponadto wyizolowano M. chelonae z pięciu nieotwartych butelek tuszu szarego dostarczonego przez dwa inne studia tatuażu w hrabstwie Miami-Dade.

W ostatnich latach w literaturze pojawia się coraz więcej doniesień o zakażeniach skórnych wywołanych przez NTM związanych z wykonywaniem tatuaży. Przeprowadzone badanie wskazuje, że źródłem zakażeń w opisanych przypadkach był tusz używany do wykonywania tatuaży lub woda z kranu.

Wykonywanie tatuażu wiąże się nie tylko z ryzykiem przeniesienia zakażeń drogą krwiopochodną, ale także z wystąpieniem infekcji wywoływanych przez bakterie, znajdujące się w zanieczyszczonych tuszach i niesterylnej wodzie używanych do robienia tatuaży.

Na podstawie: Clinical Infectious Diseases, ciy979, https://academic.oup.com/cid/advance-article/doi/10.1093/cid/ciy979/5189766

https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/94589,prawdopodobienstwo-zakazenia-hbv-hcv-hiv-przy-wykonywaniu-tatuazu

https://blogerzy.org/kategorie/styl-zycia/tusz-do-tatuazy-nie-jest-obojetny-dla-organizmu/

Także społecznie tatuaże są postrzegane w różny sposób, robienie tatuaży zwykle uzależnia, a do tego często umieszcza w grupie ryzyka, w której zwykle większość ludzi nie chce się znaleźć, więc to kolejne konsekwencje które warto wziąć pod uwagę https://www.youtube.com/watch?v=sig4hAqtpLg
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22153289/
https://www.youtube.com/watch?v=oV9iwXubqIg

Im ktoś bogatszy i lepiej wykształcony, tym rzadziej decyduje się na tatuaż
dr Jarosław Kulbat, psycholog społeczny: Gdy przeanalizuje się dane, to widać, że im ktoś starszy, bogatszy, lepiej wykształcony, to tym rzadziej decyduje się na tatuaże.
https://i.pl/jaroslaw-kulbat-im-ktos-starszy-bogatszy-lepiej-wyksztalcony-to-tym-rzadziej-decyduje-sie-na-tatuaze/ar/13424047

Społeczne konsekwencje przykłady z negatywnymi skutkami zwykle wychodzą przy dzieciach https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2022-12-22/wielka-brytania-mama-cala-w-tatuazach-nie-wpuscili-mnie-na-wigilie-syna-w-szkole/
https://gazetawroclawska.pl/wroclawianka-po-wytatuowaniu-oczu-stracila-wzrok-tatuazysta-uslyszal-wyrok/ar/c6-17165001
https://www.youtube.com/watch?v=ZLP2dSi3W7U&t=5s https://www.youtube.com/watch?v=hOM5qSGEY9I

"Najistotniejszym jednak wynikiem cytowanych badań jest fakt, że zdecydowana większość osób, które mają tatuaż żałuje jego wykonania i chciałoby go usunąć jeżeli byłoby to tylko możliwe!
https://www.lineacorporis.pl/prawie-wszystko-co-nalezy-wiedziec-o-tatuazu-zanim-sie-go-wykona-potem-usunie

Czy tatuowanie się ma związek z czerpaniem przyjemności z bólu, okaleczaniem się, głębokimi problemami emocjonalnymi i traumami związanymi z maltretowaniem?
A może świadczy o większej swobodzie seksualnej, uzależnieniach i skłonności do przestępstw?
Czy tatuaż mówi nam o tym, że ktoś ma jakiś problem? Psychologia i tatuaże:
https://mojekoniki.pl/co-psychologia-mowi-o-tatuazac
https://loveink.pl/blogs/loveink-blog-o-tatuazach/ryzyko-posiadania-tatuazy-w-kontekscie-spolecznym-a-nie-zdrowotny

Za szpecące i dyskwalifikujące do służby uznano tatuaże twarzy, szyi i przedramion. W przypadku tatuaży szpecących komisje lekarskie mogą orzec o niezdolności do pełnienia służby w wojsku w grupie IV lub uznać, że nie stanowią przeszkody
https://portal-mundurowy.pl/index.php/aktualnosci/tatuaze-w-sluzbach-mundurowych

"Wykonanie tatuażu polega na wprowadzeniu barwnika pod naskórek. Każdy tatuaż z czasem blaknie. Jest to spowodowane przenikaniem pigmentu do naskórka i jego złuszczaniem się oraz fagocytozą prowadzona przez komórki dendrytyczne i Langerhansa. Żaden krem nie powstrzyma tego procesu. Barwa tatuażu zależy od obecności grup chromoforowych w barwnikach (nitrowa, nitrozowa, azowa), a także związków kompleksowych z metalami przejściowymi. Chrom nadaje barwę zieloną, kadm żółtą, żelazo brązową, miedź niebieską, tytan białą.

Wykonanie tatuażu niesterylną igłą może prowadzić do: zakażenia wirusem HBV (30%), HCV (max. 6%), HIV (0,1 – 0,3%). Igły sterylne i zmieniane po każdym pacjencie nie stanowią zagrożenia. Ponadto istnieje bardzo niewielkie ryzyko zakażenia florą komensalną skóry (S. epidermidis, S. aureus). Obecne salony tatuażu raczej przestrzegają zasad aseptyki i takie infekcje nie powinny mieć miejsca. Należy pamiętać o szczepieniu przeciwko WZW typu B przed wykonaniem tatuażu.

Barwniki używane do tatuażu mogą powodować reakcje rzekomoalergiczne (pseudoalergiczne), a także kontaktowe zapalenie skóry (typ 4. nadwrażliwości według Coombsa). Zawarte w nich metale (chrom, miedź, tytan, arsen, ołów) również mogą prowadzić do zapalenia alergicznego. Istnieje nieustalone ryzyko wprowadzenia do organizmu trucizn (rtęć, arsen, ołów) przy wykonywaniu tatuażu na dużej powierzchni ciała, ale nie ustalono, jak duże ma to znaczenie kliniczne. Ponadto WWA i aminy aromatyczne oraz niektóre związki azowe, mogą pod wpływem ciepła, lasera i promieniowania UV stawać się kancerogenne. Nie zaobserwowano jednakże, by osoby z tatuażem częściej chorowały na raka skóry bądź czerniaka.

Piśmiennictwo:

1. Kluger N.: Karger Publishers, 2015, 6-20.

2. Burgdorf W.: Dermatologia, Lublin 2010.

3. Medycyna Praktyczna, Czy tatuaż jest bezpieczny dla zdrowia?, 2014."

https://www.youtube.com/watch?v=SifO91dGohs

Historyczne i współczesne społeczno-kulturowe funkcje tatuażu

https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.5-7.pdf

https://thecrimes.pl/tatuaze-wiezienne/